Dobrze ułożony młodzieniec
- 14 kwietnia 2024, niedziela» 18:00
- 13 kwietnia 2024, sobota» 19:00

Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru.
Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki.
Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938-1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*.
Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”.
W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”.
„W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia.
Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane.
Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna.
Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi?
To tutaj przy ulicy Częstochowskiej mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne?
*cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
Reżyseria: Wiktor Rubin
Tekst | dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia | video: Łukasz Surowiec
Kostiumy: Rafał Domagała
Muzyka: Krzysztof Kaliski
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Asystent reżysera: Michał Kruk
Inspicjentka: Agnieszka Choińska
Identyfikacja graficzna: Ola Jasionowska
Prapremiera: 25 marca 2023 roku, Duża Scena
Występują:
Karolina Bednarek (Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza)
Monika Buchowiec (Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza)
Maciej Kobiela (Oskar, brat Eugeniusza)
Michał Kruk (Prokurator Kłoczkowski)
Paweł Kos (Adwokat Szychwart)
Halszka Lehman (Elżbieta, córka Eugeniusza)
Paulina Walendziak (Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza)
Edmund Krempiński (gościnnie | Eugeniusz Steinbart)
Sugerowany wiek widza: 16+
Czas trwania spektaklu: 1 godzina i 40 minut bez przerwy
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Adepci Sławomira Woźniaka na XXIII Łódzkich Spotkaniach Baletowych
27 maja 2015 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
20 229teatr
Obietnica poranka
25 maja 2015 - 19:30
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi
Więckowskiego 15 Łódź
20 093teatr
"Jezioro łabędzie" na XXIII Łódzkich Spotkaniach Baletowych
24 maja 2015 - jest więcej terminów
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
19 977teatr
Słodki ptak młodości
24 maja 2015 - 17:00jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
43 157teatr
Nowa odsłona "Men in Motion" Ivana Putrova na XXIII Łódzkich Spotkaniach Baletowych
20 maja 2015 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
20 567teatr
„Spowiedź masochisty" - premiera w Teatrze Nowym
15 maja 2015 - 19:15
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi - Mała Scena
Zachodnia 93 Łódź
20 811teatr
„Chopin wymarzony” - premiera baletowa Teatru Wielkiego w Łodzi
12 maja 2015 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
20 675teatr
FESTIWAL PERSPEKTYWY
10 maja 2015 - 21:00jest więcej terminów
Art_Inkubator
Tymienieckiego 3 Łódź
36 262teatr
Dekameron
10 maja 2015 - 32:00jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
48 118teatr
Habitat
10 maja 2015 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
23 891teatr
Kot w butach
4 maja 2015 - 11:00jest więcej terminów
Teatr Lalek Arlekin im. Henryka Ryla
ul. 1 Maja 2 Łódź
67 658teatr
W TRZECH OSOBACH - SPEKTAKL KOMEDIOWY
28 kwietnia 2015 - 19:30
Scenografia Club&Cocktailbar
Zachodnia 81/83 Łódź
20 058teatr
Mozart i Poniatowski w recitalu Joanny Woś
25 kwietnia 2015 - 20:00
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
19 968teatr
Zajmijmy się seksem!
24 kwietnia 2015 - 19:00jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka
ul. Zachodnia 93 Łódź
23 203teatr
CYRULIK SEWILSKI opera w Teatrze Wielkim w Łodzi
21 kwietnia 2015 - 18:30jest więcej terminów
Teatr Wielki w Łodzi
pl. Dąbrowskiego Łódź
20 704teatr
XXXIII OGÓLNOPOLSKIE KONFRONTACJE TEATRÓW MŁODZIEŻOWYCH - CENTRUM 2015
od: 16 kwietnia 2015 do: 19 kwietnia 2015
Centrum Kultury Młodych
Lokatorska 13 Łódź
24 098teatr
Anna Bolena
16 kwietnia 2015 - 18:30
Teatr Wielki
pl. Dąbrowskiego 1 Łódź
19 599teatr