Śląska Scena Literacka: spotkanie z Wojciechem Grabowskim i Lesławem Nowarą

𝑺́𝑳𝑨̨𝑺𝑲𝑨 𝑺𝑪𝑬𝑵𝑨 𝑳𝑰𝑻𝑬𝑹𝑨𝑪𝑲𝑨 to przestrzeń spotkań z Autorkami i Autorami z województwa śląskiego. Zapraszamy na nią poetów oraz prozaików, twórców literatury niszowej oraz popularnej, tych, którzy czerpią inspirację z kultury i języka regionu oraz tych, na których pisarstwo miejsce zamieszkania nie wywiera wpływu. Chcemy potraktować Śląsk również jako symbol wielokulturowej synergii i redefinicji oraz poszukać tych symboli i strategii w literaturze tworzonej poza regionem. Bazując na różnorodnych wrażliwościach, estetykach i tematykach prezentowanych przez Gości, szukamy wciąż nowych odpowiedzi na fundamentalne pytanie – dlaczego czytamy i piszemy książki?

𝑾𝒐𝒋𝒄𝒊𝒆𝒄𝒉 𝑮𝒓𝒂𝒃𝒐𝒘𝒔𝒌𝒊 – absolwent Instytutu Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i Studium Scenariuszowego Szkoły Filmowej w Łodzi, rysownik, pisarz, autor filmów o sztuce realizowanych dla TVP Kultura (m. in. „Ekspresjonizm w Polsce”, „Podróż z Rafałem Malczewskim”, „Artes – nadrealiści ze Lwowa”). Debiutował w 2012 roku zbiorem opowiadań „Człowiek-motocykl”. Następnie wydał: „Archi-traf. Opowieści o architekturze Śląska i Zagłębia”, „Miastowidz. Opowieści ze śląskiej metropolii”, „Dizajn tamtych czasów”. „Tu. Sztuka i przestrzeń Górnego Śląska”, „Maroko czyli rzecz o dorastaniu na Górnym Śląsku” (2024). W tym roku ukaże się kolejna jego książka pt. „Stanisław”, w której będzie mało tekstu, a dużo autorskich ilustracji. Mieszka w Będzinie. Uczy studentów rysunku odręcznego, co w dzisiejszych czasach ekspansji SI wydaje mu się ważne i potrzebne.

𝑾𝒐𝒋𝒄𝒊𝒆𝒄𝒉 𝑮𝒓𝒂𝒃𝒐𝒘𝒌𝒊, „𝑴𝒂𝒓𝒐𝒌𝒐” (𝒇𝒓𝒂𝒈𝒎𝒆𝒏𝒕):
„Pojechaliśmy zwiedzać wieloryba całą drużyną. Obok ciągnika postawiono kasę zrobioną z przyczepy campingowej. Po uiszczeniu opłaty można było wejść schodkami na platformę, a potem przez rozwartą paszczę – do środka.
Ale myśmy pojechali całą drużyną. No więc nie tak, że każdy sobie, tylko drużynowy jeszcze na przystanku tramwajowym zrobił z nas szereg, wziął od każdego odliczoną kwotę i teraz uroczyście zakupił 38 biletów. A potem przed wielorybem była mała musztra:
– W szeregu zbiórka! Do wieloryba wstąp!
Wstępowaliśmy gęsiego. Z górnej szczęki zwisały fiszbiny jak stalaktyty. Niektóre – odłamane.
W środku było jak w grocie. Chropowate ściany. Wieloryb nie miał wnętrzności. Trakt – drewniany pomost prowadził bez przeszkód aż do zadu. A tam było ciemno, ciepło jak w jakimś schowku na szczotki albo jak w najdalszym pomieszczeniu na rufie okrętu. Ciemno jak w nocy. Ale gdy się weszło, było zupełnie jak w jaskini. Z tą różnicą, że w jaskini jest chłodno, a tu – ciepło i duszno. Pachniało smołą i trochę rybą. Ale tylko trochę, jak w porzuconym wraku kutra, rozsychającym się na plaży".

𝑳𝒆𝒔ł𝒂𝒘 𝑵𝒐𝒘𝒂𝒓𝒂 – urodzony w 1963 roku w Gliwicach. Prawnik z wykształcenia, absolwent Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Poeta, aforysta, felietonista, recenzent literacki. Wydał tomy wierszy: „Zielona miłość”, ZLP, Katowice 1991, „Dom o zielonych oknach”, Gliwice 1993 (nominacja do Nagrody Poetyckiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy książkowy debiut roku, 1993), „Trzecie oko”, Instytut Wydawniczy ŚWIADECTWO, Bydgoszcz 1996, „Rosyjska ruletka”, Wydawnictwo MINIATURA, Kraków 1999, „Kokon”, KARTKI, Białystok 2002, „Cichociemno”, Wydawnictwo PARNAS, Gliwice 2006, „Kropka i Kreska”, Wydawnictwo V8, Gliwice 2013, „Ciemna strona światła” /wybór wierszy/, Wydawnictwo ŚLĄSK, Katowice 2019, „Ość wieloryba”, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków & Instytut Literatury, Kraków 2020, „Przed nami jeszcze potop”, Biblioteka Śląska, Katowice 2023. Opublikował także kilka tomów miniatur literackich – aforyzmów i epigramatów: „Świat według Ludka”, Instytut Wydawniczy ŚWIADECTWO, Bydgoszcz 1995, „Wielki Mały Ludek”, KARTKI, Białystok 2004 oraz MINIATURA, Kraków 2004, „Zdania z kropką”, MINIATURA, Kraków 2015, „Ludek Fatalista”, MINIATURA, Kraków 2017. Na motywach jego tomu wierszy „Kokon” zrealizowany został przez Teatr Nowej Sztuki spektakl teatralny „Kokon” w reżyserii Dariusza Jezierskiego, prapremiera: 04.06.2005 Kino- Teatr X, Gliwice. Od 1994 roku członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Mieszka w Gliwicach.

𝑳𝒆𝒔ł𝒂𝒘 𝑵𝒐𝒘𝒂𝒓𝒂. 𝑳𝒂𝒔 𝑪𝒉𝒐𝒓𝒛𝒐𝒘𝒔𝒌𝒊
Od jakiegoś czasu Las Chorzowski nocami coraz bliżej podkradał się do domu.
Na nic ten cały płot drewniany, na nic zapinana na pętelkę z drutu, piszcząca zawiasami furtka. Co rano, na grządkach wśród rzodkiewek i przy palikach do pomidorów, ciotka odnajdywała leśne ciała obce.
A to żołędzie, a to kilka szyszek, a zdarzały się i całe gałęzie klonów, jesionów i buków.
Wyglądało to groźnie. A i za dnia strach było wchodzić w ten las samemu sobie wydeptując ścieżki. Choć tak kusiły przyczajone za pniakami maślaki i opieńki, ślinka ciekła na samą myśl o kozakach i kaniach, a zdarzały się nawet i prawdziwki.
Nie wychodziło się z lasu bez ran.
Na twarzy i na rękach miało się bąble po muchach końskich i komarach, czerwone pręgi na nogach po ukąszeniach pokrzyw.
Krzewy zdziczałych malin ostrymi kolcami tak wpijały się w skórę, że ich sok w smaku niczym się nie różnił od krwi.
Za brzozowym młodniakiem widać było kilka porośniętych mchem kopców.
Nad każdym kopcem jak krzyż nad mogiłą sterczał osinowy kołek, a każdy z kołków jak nóż po rękojeść wbity był głęboko w serce płytko pod darnią pochowanego wampira. Było ich sześć.
Iść tam nie było mi wolno. Tylko ciotka mogła podejść by sprawdzić,