{oh!} Orkiestra Historyczna / Martyna Pastuszka / Banchetto musicale

Program

Johann Herman Schein -- Banchetto musicale (wybór)
Adam Jarzębski -- Canzoni e concerti: Tamburetta
Giovanni Antonio Pandolfi-Mealli -- Sonata... per chiesa e camera op. 4 nr 4 La Biancuccia
Giovanni Battista Fontana -- VI Sonata na skrzypce solo i basso continuo
Dario Castello -- I i IV Sonata ze zbioru Sonate concertate in stil moderno... libro primo
Andreas Oswald -- Sonata a3 na puzon, fagot lub violę, skrzypce i basso continuo ze zbioru Partiturbuch Ludwig

Siedemnaste stulecie było przełomowe dla muzyki instrumentalnej. Gdy wcześniej rzadko zapisywano i wydawano utwory instrumentalne a muzycy zwykli powszechnie adaptować repertuar wokalny, począwszy od pierwszych dekad XVII wieku włoscy, niemieccy i holenderscy wydawcy publikowali coraz liczniejsze zbiory czysto instrumentalnych utworów.
Wydany w Lipsku w 1617 roku zbiór Banchetto musicale _powstał prawdopodobnie na potrzeby muzyki biesiadnej na dworach w Weissenfels lub Weimarze, gdzie Johann Herman Schein (1586-1630) był kapelmistrzem. Składa się z 20, renesansowych w stylu, suit tanecznych przeznaczonych do wykonania na kilku, niesprecyzowanych instrumentach bez basso continuo (b.c.).
_Tamburetta _Adama Jarzębskiego (?-1649) pochodzi z jego rękopiśmiennego zbioru _Canzoni e concerti, datowanego na rok 1627. W tym trzygłosowym tanecznym koncercie z b.c. słychać, że włoskie studia skrzypka polskich Wazów, odbyte przed 1617 rokiem, zaowocowały znakomitym opanowaniem najnowszych technik kompozytorskich.
Solowa Sonata La Biancuccia _ze zbioru _Sonate per chiesa e camera _op. 4 nr 4 (Innsbruck 1660) jest przykładem wyrafinowanego wirtuozostwa Giovanniego Antonia Pandolfi Meallego (ok. 1630-1678) -- skrzypka dworu arcyksięcia Ferdynanda Karla w Innsbrucku. W tym rozbudowanym, sześcioczęściowym utworze kompozytor zdaje się naśladować śpiew swojego kolegi z książęcej kapeli -- kastrata Giovanniego Giacoma Biancucciego.
Wieloodcinkowa _Sonata Sesta _z pośmiertnie wydanego zbioru (1641) Giovanniego Battisty Fontany (1589-1630) sprawia wrażenie jakby zapisanej improwizacji na skrzypce solo i b.c. Ten pochodzący z Bresci wirtuoz działał przez wiele lat w Wenecji, Rzymie oraz Padwie, gdzie zmarł w wyniku epidemii dżumy.
Biografia Daria Castella (floruit 1621-1649) -- kierownika sekcji instrumentów dętych w weneckiej bazylice San Marco -- wciąż czeka na dokładne zbadanie. Jego dwa drukowane zbiory o wymownym tytule _Sonate concertate in stil moderno _(1621, 1629) cieszyły się wielką popularnością, o czym świadczą włoskie i holenderskie wznowienia. Pochodzące z pierwszej księgi _Sonata Prima _przeznaczona jest do wykonania na dwóch instrumentach sopranowych i b.c., zaś _Sonata Quarta _na sopran i puzon lub wiolę z b.c. W środowisku kompozytora w partii sopranowej obsadzano wówczas najczęściej cynk lub skrzypce.
Charakterystyczną dla wczesnego baroku wymienność składu instrumentalnego posiada też _Sonata a tre Andreasa Oswalda (1634-1665) przeznaczona na skrzypce, puzon, fagot lub wiolę i b.c. Razem z 17 innymi jego utworami znalazła się obszernej rękopiśmiennej antologii _Partiturbuch _Jacoba Ludwiga, podarowanej w 1662 roku na urodziny księciu Brunszwiku i Lüneburga -- Augustowi.
[Piotr Wilk]