Stanisław Moniuszko

Arcydzieło gatunku jedyne w swoim rodzaju. Opera stanowiąca niepowtarzalny stop wielu tonacji, a przy tym stylistycznie jednorodna. Skonstruowana świetnie z dramaturgicznym polotem, z nośną arcyzabawną intrygą opartą na podwójnych ślubach kawalerskich. Żywa akcja, wdzięk kameralnych scen i obrazów zbiorowych o walorach soczystych malowideł. I ta zmienność nastrojów - humor, dowcip, pastelowy liryzm i patos patriotycznych uniesień.

Libretto Jana Chęcińskiego osnute na kanwie Starych gawęd i obrazów K. W. Wójcickiego okazało się wyjątkowo nośna konstrukcją opery. Pod względem muzycznym dzieło Moniuszki jest popisem inwencji melodycznej, pomysłowości harmonicznej i mistrzowskiej instrumentacji. Każda scena jest całością, każda postać ma swój popisowy numer; co aria to niezwykłego uroku

Powstały po upadku powstania styczniowego Ku pokrzepieniu serc, okazał się Straszny dwór poetycką syntezą polskości i staropolskiej kultury - jej tradycji, obrzędów, obyczajów, stroju i tańców