Małgorzata Szumowska

Spotkanie z cyklu Warszawskiego Przeglądu Filmów Dokumentalnych

Małgorzata Szumowska to niewątpliwie jedna z najzdolniejszych młodych reżyserek, która realizuje się z powodzeniem zarówno w fabule („Szczęśliwy człowiek”, „Ono”) jak i dokumencie. Większość jej not biograficznych podaje na pierwszym miejscu, ze jest córką pisarki Doroty Tarakowskiej i reżysera oraz dziennikarza Macieja Szumowskiego. Niewątpliwie ten fakt ma pewne odbicie w jej twórczości („Ono” na podstawie książki matki, czy „Mój tata Maciek” o swoim ojcu), jednak dla nas jako organizatorów przeglądu najważniejsze jest, że będziemy mogli gościć znakomitą, bardzo ciekawą reżyserkę.

O Filmach:

Dokument
Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Szumowska

Zdjęcia: Michał Englert

Montaż: Jacek Drosio

Rok produkcji: 2001

Kiedy Małgorzata Szumowska była uczennicą szkoły podstawowej, miała pamiętnik, do którego wpisywali się jej przyjaciele, znajomi, bliscy. Teraz ma kamerę filmową. Postanowiła więc poprosić przyjaciół, by powtórzyli ten dawny wpis w nowej formie - na taśmie. Próby zarejestrowania ich wypowiedzi stają się materiałem, z którego Szumowska tworzy film dokumentalny będący - co paradoksalne - niejako skierowany przeciw dokumentowi. Kasia i Marek, Magda i Kamil, Przemek, Julka i Wojtek, babcia Stefania, Małgosia mówią o miłości, szczęściu, relacjach z bliskimi, marzeniach, zdradzie. Problemy jednak zaczynają się już na początku, kiedy Kasia nie jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego zdecydowała się wystąpić w tym filmie. Markowi trudno się skupić, nie może wyrazić swoich myśli. Przemek oświadcza, że każdy, kto jest w telewizorze, jest już inną osobą. Otwarcie przyznaje się do nieszczerości. Inni przyznają się do świadomej kreacji. Oddychają z ulgą, kiedy sądzą, że kamera jest już wyłączona, ale i wówczas nie przestają grać. Nie muszą zresztą do niczego się przyznawać. Próby kreowania siebie widać od pierwszych ujęć. Widać to tym wyraźniej, kiedy Szumowska sceny nagrane z przyjaciółmi zestawia z krótkimi migawkami z castingów, których uczestnicy starają się jak najlepiej wypaść przed kamerą. Właściwie jedyną osobą robiąca wrażenie szczerej jest babcia autorki, ale i ona próbuje zadowolić wnuczkę zachowaniami, jakich ta się spodziewa. Ten film przywodzi na myśl dokument Krzysztofa Kieślowskiego „Gadające głowy”. Podczas jednak gdy reżyser starał się przedstawić zbiorowy portret Polaka i obraz rzeczywistości, w której żył, i zrobił to tak, że ani przez chwilę nie wątpi się w autentyczność osób kolejno przesuwających się przed kamerą, Szumowska osiąga efekt wręcz przeciwny. Pokazuje ograniczenia filmu dokumentalnego, każe zwątpić w to, że w ogóle może on zarejestrować prawdę o ludziach.

Źródło: Filmpolski.pl

Mój tata Maciek
Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Szumowska

Zdjęcia: Jacek Drosio, Marek Gajczak

Montaż: Jacek Drosio

Rok produkcji: 2005

Film o zmarłym w 2004 roku ojcu reżyserii, jednym z najlepszych polskich dziennikarzy - Macieju Szumowskim.

A czego tu się bać
Reżyseria: Małgorzata Szumowska

Scenariusz: Małgorzata Szumowska

Dokumentacja: Agata Kukulka, Kamila Kus, Karolina Szydełko

Zdjęcia: Jacek Drosio

Montaż: Jacek Drosio

Aby zrobić film o śmierci oswojonej, takiej, która jeszcze nie skryła się za murami szpitali, krematoriów i domów pogrzebowych, reżyserka wybrała się z kamerą do małej mazurskiej wsi. Tam o rytuałach, zwyczajach i wierzeniach dotyczących śmierci opowiadają mieszkańcy, w większości starsi ludzie. Dla nich jest to wydarzenie zwyczajne, wpisane w kolej życia, opowiadają o nim bez skrępowania, ze swadą i humorem. No bo „czego tu się bać?” pytają bohaterowie filmu. Piękny film. Zapraszamy.

Film nagrodzony m.in. na Festiwalu Era Nowe Horyzonty oraz na Krakowskim Festiwalu Filmowym w 2007.