Choć to Giovanni Lorenzo Gregori po raz pierwszy użył terminu concerto grosso dla określenia swoich kompozycji, to za ojca gatunku uważa się Arcangela Corellego. Nie bez przyczyny zatem koncert zatytułowany Concerti grossi otwiera utwór tego znakomitego włoskiego twórcy. Zbiór dwunastu koncertów, składających się na op. 6 Corellego, stał się bowiem źródłem inspiracji i wzorem do naśladowania dla całej generacji kompozytorów późnego baroku. U wielkiego Corellego kształcił się między innymi Francesco Geminiani, który nauki mistrza, poszerzone o własne doświadczenia, przekazywał swoim uczniom.

Do osiągnięć twórcy gatunku odwoływał się także Georg Muffat. Jego II Sonata g-moll – podobnie zresztą jak cały zbiór Armonico Tributo, z którego pochodzi – jawnie nawiązuje do concerti grossi Corellego. Warto jednak podkreślić, że Muffat dopuszczał różne sposoby wykonania swych dzieł. W zależności od dostępnej obsady wykonawczej, sonaty mogły być wykonywane przez zespoły kameralne (3, 4 lub 5 instrumentów) lub pełną orkiestrę, podzieloną – zgodnie z założeniami stylu koncertującego – na dwie konkurujące ze sobą grupy instrumentalne: concertino i tutti.

Gatunek ten z sukcesem uprawiał także Georg Friedrich Haendel. Ukłonem wielkiego twórcy oratoriów w stronę Corellego jest oznaczenie własnych concerti grossi jako op. 6 oraz włączenie do tego cyklu dokładnie 12 koncertów. Haendel zachowuje również właściwy Corellemu układ formalny poszczególnych utworów. Jednocześnie wzbija się na wyżyny geniuszu, integrując w znakomitym cyklu 12 Grand Concertos stylistykę właściwą muzyce włoskiej, francuskiej, angielskiej i niemieckiej.

Program koncertu zwieńczy przejmująca Trauersymphonie, którą wirtuoz skrzypiec Pietro Antonio Locatelli skomponował dla upamiętnienia nieznanej nam dziś z nazwiska kobiety. Po pełnym rozpaczy początkowym lamencie fragmenty przepełnione smutkiem przeplatają się z ustępami lżejszymi, prowadząc do ostatecznego pocieszenia.

◆PROGRAM◆

Arcangelo Corelli (1653-1713) – Concerto grosso c-moll op. 6 nr 3 Largo / Allegro / Grave / Vivace / Allegro

Francesco Geminiani – Concerto d-moll op. 7

Grave / Allegro assai / Andante / Allegro

Georg Muffat – Sonata II g-moll z Armonico Tributo

Grave / Allegro / Grave / Forte e allegro / Grave / Aria / Grave / Sarabanda / Grave / Borea

Georg Friedrich Haendel (1685-1759) – Concerto grosso a-moll op. 6 nr 4 Larghetto affettuoso / Allegro / Largo e piano / Allegro

Pietro Antonio Locatelli (1695-1764) – Trauersymphonie

Lamento: Largo / Alla breve ma moderato / Grave / Non presto / La Consolazione: Andante

◆ WYKONAWCY ◆

ZESPÓŁ INSTRUMENTÓW DAWNYCH CAPELLA REGIA POLONA

KRZYSZTOF GARSTKA KLAWESYN, DYRYGENT

Bilety 👉 https://operakrolewska.pl/repetoire/concerti-grossi/

📍Pałac na Wyspie w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie