Jakie narzędzia artystyczne są pomocne w dzisiejszych zmaganiach z ruchami neofaszystowskimi oraz post-faszyzmami? Czy sztuka może skutecznie stawiać opór tym ruchom? Z czym na co dzień walczą antyfaszystowscy aktywiści i artyści, którzy jako swój oręż wybrali język współczesnej sztuki. Goście debaty „A(r/k)tywizm”, będącej częścią jesiennego cyklu „Od Caligariego do...”, organizowanego przez Goethe-Institut, porozmawiają z publicznością o historii i teraźniejszości antyfaszystowskiego oporu i jego konsekwencjach w perspektywie międzynarodowej.  Wydarzenie odbędzie się 14 listopada. 

Brak precyzyjnych definicji opisujących czym są współczesne neo i post-faszyzmy sprawia, że na pytanie „przeciw czemu walczymy” aktywiści nie znajdują dziś jednoznacznej odpowiedzi.  Przyjmowane strategie okazują się nieskuteczne, a historia pokazała, że toczona przez lata walka bywa nierówna. Gdy na jej polu, jako oręż, pojawia się sztuka, aktywiści i artyści zwierają szeregi, by jednym głosem ostrzegać przed neofaszystowskim zagrożeniem, sprzeciwiać się normalizacji faszyzujących dyskursów i zaproponować sposoby, jakimi można stawiać im opór. 


Goście z Niemiec i Polski, zaproszeni przez Goethe-Institut do dyskusji „A(r/k)tywizm”, odbywającej się w cyklu „Od Caligariego do...”, spojrzą na ruchy neofaszystowskie, post-faszyzmy i alt-right jako na złożone fenomeny, które swoją skalą przekraczają struktury państw narodowych. W rozmowie moderowanej przez badacza, wykładowcę i kuratora Kubę Szredera weźmie udział Zuzanna Hertzberg – malarka, autorka instalacji oraz działań performatywnych, artywistka i edukatorka zainteresowana tematem pamięci, cielesności oraz tożsamości i geopolityki. Trzecim rozmówcą będzie niemiecki politolog i aktywista Jean Peters, założyciel Peng! Kollektiv. Grupa uhonorowana Pokojową Nagrodą Akwizgranu zrzesza artystów, rzemieślników i naukowców z Berlina. Peng! Kollektiv zasłynął np. z infiltrowania medialnej działalności globalnych koncernów i działań mobilizujących społeczeństwo obywatelskie, łączących performans, inscenizacje medialne, klasyczne kampanie i risercz śledczy. Jean Peters, Zuzanna Hertzberg i Kuba Szreder wspólnie z publicznością zastanowią się nad szansami i zagrożeniami, jakie niesie za sobą wykorzystanie sztuki i szerokiego wachlarza artystycznych narzędzi w walce z neofaszystowskimi zagrożeniami. 

„Od Caligariego do...” to cykl jesiennych wydarzeń w Goethe-Institut. Tytuł cyklu zainspirowała książka niemieckiego historyka filmu i teoretyka kultury Siegfrieda Kracauera – „Od Caligariego do Hitlera”. Analizując kino Kracauer pisał o prądach psychologicznych, panujących w okresie Republiki Weimarskiej, które wpłynęły na bieg historii i o symbolicznym przedstawieniu uwodzenia mas przez Hitlera, jakie dostrzegł w filmie Roberta Wiene. Nakręcony w 1919 roku, ekspresjonistyczny „Gabinet doktora Caligari”, to jedna z najważniejszych produkcji w dziejach kinematografii.

Klasyk kina niemego i pierwszy film grozy posługujący się motywem hipnozy, szaleństwa tyranii stanowił zwierciadło społecznych nastrojów, zdominowanych przez poczucie niepewności i widmo kolejnej wojny. Film Wienego zainspirował powstanie określenia „caligaryzm”, jako obrazu świata przerysowanego, pełnego grozy i szaleństwa.
 100 lat po powstaniu Republiki Weimarskiej Goethe-Institut przygląda się jej kulturze, estetyce i polityce z dzisiejszej perspektywy, odnajdując analogie do współczesności.

Częścią cyklu „Od Caligariego do...” jest multimedialna wystawa o tej samej nazwie, która zawitała do Warszawy, Wrocławia, Poznania i Krakowa. W programie wydarzeń znalazły się także dyskusje z historykami, kulturoznawcami, badaczami, artystami oraz kuratorami i historykami sztuki, a także pokazy filmów. Cykl debat organizowany jest we współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie jako część programu Roku Antyfaszystowskiego (nigdywiecej.artmuseum.pl). 


Program debat: A(r/k)tywizm, 14 listopada, godz. 18:00 Uczestnicy: Jean Peters – założyciel i członek Peng!Kollektiv, Zuzanna Hertzberg – artystka, aktywistka, edukatorka. Prowadzenie: Kuba Szreder – badacz, wykładowca, niezależny kurator
 Obieg obrazów i kapitału, 29 listopada, godz. 18:00 Uczestnicy: Wolfgang Ullrich – historyk sztuki, kulturoznawca, Jan Sowa – socjolog i kulturoznawca. Prowadzenie: Katarzyna Kasia – filozofka  Goethe-Institut, ul. Chmielna 13a, Warszawa

Wszystkie debaty w cyklu „Od Caligariego do...” odbywają się z polsko-niemieckim tłumaczeniem symultanicznym. Wstęp wolny.

Program cyklu „Od Caligariego do...”: 
https://www.goethe.de/resources/files/pdf185/giprogram2_20191.pdf 

Link do wydarzenia na Facebooku: https://www.facebook.com/events/549851125770390/