#

Rok 1945. Przez Dolny Śląsk przetoczyła się II Wojna Światowa. Teraz nastąpi niemal całkowita wymiana ludności. Tylko nieliczni dotychczasowi mieszkańcy tu pozostaną.

Przesiedlenia – Niemcy wyjadą, Polacy przyjadą. Ziemie Odzyskane. Tyle wiemy z lekcji historii. Szczegóły zostały przez minione dziesięciolecia wymiecione ze zbiorowej świadomości. Nie pamiętamy jak to się odbyło, ile czasu trwało. Nie wiemy jak dotknęło to pojedynczych osób – ile krzywd i ile radości doznali pojedynczy ludzie.

 Jak długo trwał proces wymiany ludności, jak długo Polacy i Niemcy mieszkali wspólnie, często pod jednym dachem? Jak układały się w tym czasie ich wzajemna relacje? Jak przebiegała podróż Niemców do przyszłych miejsc zamieszkania? I wreszcie – kiedy Niemcy opuścili swoje dotychczasowe siedziby?

 W poszukiwaniu materiału do spektaklu rozmawialiśmy z wieloma osobami, których przodkowie byli Niemcami  i postanowili zostać w Polsce. Sytuacja polityczna lat czterdziestych i pięćdziesiątych zmusiła tych ludzi do wtopienia się w żywioł napływowy, polski.

 Nie zajmowaliśmy się tu sprawą słuszności czy niesłuszności wysiedleń. To zostało omówione gdzie indziej – w wielu książkach, artykułach prasowych, dyskusjach. Próbowaliśmy spojrzeć na ten czas oczami cywilnych Niemców, którzy wówczas całkowicie poddali się wyrokom historii i skupili na praktycznej stronie przesiedleń. Doznali przy tym skrajnych trudności, z wieloma wypadkami śmierci włącznie.

  Praktyczna strona przesiedleń wpisuje się w bardziej uniwersalny współczesny dyskurs dotyczący migracji i związanej z nim tożsamości emigrantów i kolejnych pokoleń – co to znaczy „być u siebie”.