Sztuka w Polsce wobec spraw publicznych 1966 – 1994

Malarstwo, rysunek,

grafika i rzeźba z kolekcji Muzeum

Wystawa w ramach obchodów 30. rocznicy wydarzeń Radomskiego Czerwca 1976.

Artyści, których dzieła prezentuje wystawa:

Sylwester Ambroziak, Grzegorz Bednarski, Jerzy Bereś, Maciej Bieniasz, Krystyna Brzechwa, Jan Bujnowski, Jerzy Duda-Gracz, Edward Dwurnik, Antoni Fałat, Stanisław Fijałkowski, Zbylut Grzywacz, Halina Hermanowicz, Adam Hoffmann, Krzysztof Jackowski, Andrzej Kalina, Jerzy Kalina, Stanisław Zbigniew Kamieński, Ewa Kierska, Łukasz Korolkiewicz, Witold Tomasz Kowalski, Jerzy Krawczyk, Krzysztof Mańczyński, Jadwiga Maziarska, Mariusz Mikołajek, Eugeniusz Mucha, Zdzisław Nitka, Wiesław Obrzydowski, Władysław Paciak, Maria Pinińska-Bereś, Józef Plotan, Jerzy Puciata, Erna Rosenstein, Marek Sapetto, Jacek Sienicki, Barbara Skąpska, Hieronim Skurpski, Marek Sobczyk, Leszek Sobocki, Eugeniusz Get Stankiewicz, Jonasz Stern, Andrzej Strumiłło, Paweł Susid, Maciej Szańkowski, Barbara Szubińska, Arkadiusz Waloch, Krzysztof Wachowiak, Jacek Waltoś, Mieczysław Wejman, Ryszard Woźniak.

Wystawa prezentuje zgromadzone w Muzeum dzieła, których twórcy podejmowali w tamtych latach tematy społeczne, polityczne, etyczne – których nie można było podejmować w inny sposób w debacie publicznej. Obchody rocznicy Radomskiego Czerwca wskazują jako ważne dzieła przywołujące wydarzenia z połowy lat 70., również te, które są zapisem świadomości twórców i społeczeństwa. Są jednak na wystawie prace przywołujące inne daty w polskim kalendarzu – Marzec 1968, Grudzień 1970, czas od Sierpnia 1980 do 13 grudnia 1981, czas stanu wojennego i czas odzyskania suwerenności.

W latach 60. twórcy nadal tworzyli świadectwa pamięci wydarzeń II wojny światowej, ale przywoływali też toczącą się wtedy wojnę w Wietnamie. Jednak grupa Wprost, która zorganizowała swoją pierwszą wystawę w 1966 r., prezentowała na wystawach prace, które nie tylko odnosiły się do minionej wojny, ale też do aktualnej sytuacji politycznej. W latach 70. ich obrazy są niekiedy kpiną z oficjalnej propagandy. W dziełach wielu twórców zapisane zostały pytania o obecność tradycji narodowej, sytuację kobiety; pamięć o wojnie, także o Holokauście.

Artyści zapisywali fakty, ich dzieła stawały się wypowiedzią publicystyczną, polityczną; malarze poszukiwali metafory, która pozwoliłaby im przedstawić polską sytuację. Teraz, z perspektywy lat, te obrazy są zapisem nie tylko ówczesnej sytuacji politycznej, ale po prostu egzystencjalnej; w wielu odczytujemy uniwersalny sens.