Władysław Hasior i konteksty

15 lat Muzeum Sztuki Współczesnej

w Radomiu

Prace z kolekcji Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, Galerii BWA w Gorzowie Wielkopolskim, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi, Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Olsztynie oraz kolekcji prywatnych

Artyści, których dzieła prezentuje wystawa:

Władysław Hasior

Jerzy Bereś

Henryk Błachnio

Tadeusz Brzozowski

Jerzy Gąsiorek

Jerzy Kalina

Jerzy Krawczyk

Marian Kruczek

Józef Łukomski

Eugeniusz Mucha

Władysław Paciak

Jerzy Panek,

Erna Rosenstein,

Antoni Rząsa,

Hieronim Skurpski

Jonasz Stern

Wystawa prezentuje ponad 100 dzieł autorstwa 16 twórców; połowa dzieł należy do kolekcji Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, druga to zbiory czterech innych kolekcji publicznych i dzieła z kolekcji prywatnych. 25 prac to dzieła Władysława Hasiora (z lat 1959 – 1991), cztery należą do Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu, 20 do Miejskiego Ośrodka Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim, 1 dzieło, najstarsze – prezentowane na tej wystawie po raz pierwszy od 45 lat – wypożyczono z kolekcji prywatnej.

Wystawa jest esejem, próbą odtworzenia dialogów dzieł i twórców, w epoce, która już się zakończyła – w XX wieku. To także spojrzenie z dzisiejszej perspektywy, poszukiwanie wartości, wartości formy i próba odczytania zapisanych w dziełach sensów.

Władysław Hasior urodził się w 1928 r., zmarł w 1999; jeszcze nie tak dawno zaliczany był do najwybitniejszych polskich twórców. Wystawa prezentuje jego prace z różnych lat na tle dzieł innych współczesnych mu artystów i zwraca uwagę na różne konteksty twórczości Władysława Hasiora.

Szukając tych kontekstów, zwróciliśmy uwagę na dwa zjawiska w polskiej sztuce powojennej: – inspiracje płynące ze sztuki światowej z jednej strony wskazały nowe możliwości zapisywania polskich doświadczeń historycznych;

– z drugiej, te inspiracje umożliwiły wprowadzenie w obszar polskiej sztuki (bez etykietki folkloru) tradycji i kultury, można nawet powiedzieć: cywilizacji – polskiej prowincji.

Sztuka współczesna zaczęła ujawniać także to, co archaiczne. Sztukę wielu twórców asamblaży, należących do generacji, które doświadczyły wojny - możemy odczytywać jako przedstawienie świata zniszczonego wojną (Józef Łukomski, Jonasz Stern, Erna Rosenstein i Władysław Paciak).

Są na tej wystawie dzieła artystów, których inspirowała sztuka ludowa, kultura wsi i małego miasteczka, prowincjonalna i naiwna, zarówno tych, którzy tę inspirację wykorzystywali przy poszukiwaniu form sztuki nowoczesnej (Jerzy Bereś i Jerzy Panek), ale także tych, którzy byli i są świadomymi kontynuatorami tradycji i na tej drodze odnaleźli własną formę (Antoni Rząsa i Eugeniusz Mucha).

Wystawa pokazuje też artystów, których twórczość, głęboko zakorzeniona w archaicznej wizji świata, jest zapisem działania przeciwstawnych sił, żywiołów i odczucia sacrum, także poszukiwaniem metafory egzystencji (Henryk Błachnio i Hieronim Skurpski); zdarza się, że artyści tworzą towarzyszące dziełom akcje, przypominające obrzędy (Jerzy Bereś i Jerzy Kalina).

Autorami scenariusza, aranżacji i kuratorami wystawy są prof. Stanisław Zbigniew Kamieński i Mieczysław Szewczuk. Galeria olsztyńska wydała katalog wystawy zawierający esej wprowadzający i noty artystów, wskazujące związki między twórcami i ich sztuką, autorstwa Mieczysława Szewczuka.