Gwałt na Lukrecji

Benjamin Britten

Benjamin Britten, najwybitniejszy brytyjski kompozytor XX wieku. Tę kameralną operę, swoją formą nawiązującą do dramatu antycznego (wprowadza dwie postaci komentujące wydarzenia), rzadko jednak grywaną na świecie, zobaczymy w reżyserii Włodzimierza Nurkowskiego. Britten napisał te operę w 1946 roku, a premiera odbyła się podczas festiwalu w Glyndebourne. Mimo trudnych powojennych czasów i konieczności ograniczenia środków artystycznego wyrazu do minimum, udało się Brittenowi znaleźć sponsorów i doprowadzić do wystawienia opery.

Gwałt na Lukrecji to historia miłości, zdrady, zazdrości i wszystkich tych atrybutów, które uczucia te ze sobą niosą. Rzecz dzieje się w obozie etruskiego księcia Tarquiniusa nad Tybrem, gdzie dwaj rzymscy wodzowie Collatinus i Junius, w swobodnej towarzyskiej rozmowie rozprawiają, jak to poprzedniej nocy udali się do Rzymu, aby niespodziewanym przybyciem zaskoczyć swoje małżonki i przekonać się o ich wierności. Okazało się, że tylko żona Collatinusa Lukrecja dochowała wierności mężowi. Zazdrosny Junius, w obawie, że może być wystawiony na pośmiewisko przez Collatinusa i może stracić uznanie ludu, postanawia namówić Tarquiniusa, aby ten wystawił na próbę stałość Lukrecji, której cnota jest być może tylko brakiem okazji...Etruskiemu władcy spodobał się ten pomysł i wskoczywszy na konia, popędził do Rzymu. Po przyjeździe do domu Collatinusa Tarquinius prosi Lukrecję o gościnę na noc, której mu ona udziela. Z wielką troską wypytuje o swojego małżonka, co Tarquinius zbywa lekceważącym śmiechem. Nocą zakrada się do sypialni Lukrecji i najpierw próbuje dobrowolnie namówić ją do uległości. Gdy ta jednak broni się i o niczym nie chce słyszeć, zdobywa Lukrecję siłą. Rano Tarquinius znika, a Lukrecja natychmiast chce posłać po swojego małżonka. Ten jednak zjawia się wraz z Juniusem, ponieważ zaniepokoiło go nocne zniknięcie Tarquiniusa. Zrozpaczona Lukrecja odziana w purpurową, żałobną szatę, opowiada małżonkowi dramatyczne wydarzenia ubiegłej nocy. Callatinus jak potrafi, tak pociesza swoją żonę, że nie uważa jej za winną i wybaczy wszystko. Głucha na te słowa Lukrecja nie mogąc znieść hańby, sama zadaje sobie śmierć.

Kierownikiem muzycznym spektaklu jest Piotr Sułkowski, a autorką scenografii i kostiumów – Anna Sekuła. W roli tytułowej Lukrecji wystąpią: Agnieszka Cząstka, solistka Opery Krakowskiej, którą niedawno podziwialiśmy w roli Adalgisy w Normie Belliniego oraz Alicja Węgorzewska- Whiskerd, artystka dysponująca mezzosopranem o bogatej skali barw, współpracująca z wieloma europejskimi teatrami operowymi.