Temat macierzyństwa w sztuce Młodej Polski

Specjalna edycja cyklu Galeria żywa

Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza na specjalny pokaz świąteczny w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku.

Z okazji świąt Bożego Narodzenia w specjalnej edycji cyklu Galeria żywa przedstawiamy dwie interpretacje tematu macierzyństwa w sztuce Młodej Polski.

Alegoria macierzyństwa – dłuta Jana Szczepkowskiego (1878–1965) – to pełne finezji popiersie karmiącej dziewczyny, okrytej welonem nasuwającym wyraźne skojarzenia z ubiorem Madonny. Miękkie i linearne opracowanie postaci jest typowe dla nurtu secesji, lecz symetria kompozycji jest echem sztuki dawnej. Postać kobiety wpisana została w kształt trójkąta, co stanowi odwołanie do układu stosowanego przez artystów renesansu w przedstawieniach Madonny z Dzieciątkiem.

Jeszcze czytelniej dialog ze sztuką dawną prowadzi Jacek Malczewski (1854-1929) w obrazie Madonna i dzieci. Kompozycja dzieła została oparta na renesansowej formule Świętej Rozmowy (Sacra Conversazione). Malarz przeniósł znany schemat ikonograficzny w realia rodzimej prowincji wprowadzając: motyw wiejskiej kapliczki, postaci bosych, zabiedzonych chłopców, ludowe instrumenty oraz polski pejzaż w oddali. Ciągłość tradycji sztuki europejskiej podkreśla kobierzec u stóp tronującej Madonny – w taki sposób oddawano cześć Matce Boskiej w malarstwie Odrodzenia.

Dzieła eksponowane są na tle dziewiętnastowiecznego kaukaskiego kobierczyka ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. Podobna tkanina widnieje na pierwszym planie obrazu Malczewskiego.