1933 PENDERECKI. GÓRECKI. Koncerty w 90. rocznicę urodzin Mistrzów.

Chór Collegium Cantorum & Janusz Siadlak

Honorowy patronat Jadwigi Góreckiej i Elżbiety Pendereckiej

Nie sposób nie zauważyć, że na przełomie zaledwie dwóch tygodni, jesienią 1933 r. na Polskę spadła muzyczna łaska - urodziło się bowiem dwóch kompozytorów, którzy w przyszłości mieli wstrząsnąć polską sceną muzyczną. Każdy na swój indywidualny sposób, każdy znacząco wzbogacając nasze dziedzictwo kulturowe i rozsławiając polską muzykę na arenie międzynarodowej. Projekt “1933.Penderecki.Górecki” to hołd dla Krzysztofa Pendereckiego i Henryka Mikołaja Góreckiego oraz dla ich wkładu w rozwój polskiej, sakralnej muzyki a cappella w 90. rocznicę ich urodzin.

W tym roku w Polsce trafimy na wiele wydarzeń upamiętniających ten ważny jubileusz. Znacząca większość koncertów celebrować będzie jednak muzykę instrumentalną kompozytorów. Muzyka a cappella, choć zajmująca ważne miejsce w ich twórczości, często bywa pomijana. A przecież jest muzyką, która podkreślała ich wartości, wiarę, tak wiele artystycznych emocji.

Choć Henryk Mikołaj Górecki i Krzysztof Penderecki budowali swoją spuźciznę muzyczną równocześnie, ich znakomity dorobek i muzyczna energia są różne, a ładunek emocjonalny skupiony w innych punktach. 

Henryk Mikołaj Górecki był twórcą niezłomnym i bezkompromisowym. Na arenie międzynarodowej zasłynął przede wszystkim swoją III Symfonią pieśni żałosnych i est ona niezaprzeczalnie dowodem na nieśmiertelność twórczości wybitnego polskiego kompozytora. Jednak Górecki to znacznie więcej niż III Symfonia. Brytyjski muzykolog Adrian Thomas, autor monografii kompozytora powiedział: „Myślę, że Górecki nigdy nie zostanie zapomniany i być może częścią sekretu przetrwania jego muzyki będą utwory na chór a capella, jak Totus Tuus czy Amen, […]. Być może zatem Górecki będzie znany ze swych niewielkich, bardziej intymnych kompozycji, co jest, myślę, piękną ideą”. Twórczość Góreckiego ukazuje jego osobowość, jego unikatowość, ale także epoki i miejsca, w których tworzył.

Drugim kompozytorem, którego nikomu nie trzeba przedstawiać jest zmarły w 2020 Krzysztof Penderecki. Utytułowany, nagradzany, słusznie wzniesiony do panteonu najwybitniejszych twórców europejskich już za życia, tworzył obficie, pozostawiając po sobie ogrom muzycznej spuścizny. Podobnie jak w przypadku swojego rówieśnika, jego dzieła instrumentalne i oratoryjne są jego wizytówką. Tworzył jednak również utwory a cappella, które wyróżniają się niezwykłą jednorodnością. Sam kompozytor o swoich dziełach chóralnych mówił: „Tak samo pisałem na chór 20 i 50 lat temu. To mój styl pisania muzyki chóralnej. Został przeze mnie odkryty w latach 50. i dalej będę pisał muzykę chóralną w takim stylu.” Penderecki w swoich utworach a cappella zwraca się ku wielowiekowej praktyce Kościoła - śpiew jest wyrazem modlitwy wspólnoty. Od śpiewanych chóralnie hymnów i pieśni religijnych, aż do antyfon powtarzanych przez wiernych. Jednocześnie nawiązuje do twórczości wielkich mistrzów - Palestriny (renesansowy kontrapunkt oraz pełnia brzmienia), czy też Bacha (modlitewne chorały).

Wykonawcami koncertów będą Chór Collegium Cantorum pod dyrekcją dra Janusza Siadlaka. Patronat honorowy nad koncertami zgodziły się przyjąć małżonki kompozytorów - panie Jadwiga Górecka oraz Elżbieta Penderecka.

25 października 2023 o godz. 19:00 Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła, ul. Grodzka 52a w Krakowie. Wstęp wolny.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca”