Wielki Lament Papierowej Płci

według Jerzego Andrzejewskiego

Opowiadanie Pierwsza miłość Jerzego Andrzejewskiego przeczytałem w podstawówce, prawdopodobnie w ósmej klasie, znajdowało się w podręczniku (przeczytałem je w czasie lekcji na temat innego pisarza, bo bardzo mi się podobało). Przypomniałem sobie o tym po latach, przygotowując swój pierwszy artykuł naukowy na temat Andrzejewskiego mniej więcej w setną rocznicę jego urodzin, czytając na świeżo całą jego twórczość. Byłem już wówczas po licznych lekturach genderowych – nawet nauczałem tych teorii – i uderzyło mnie, jak prekursorsko Andrzejewski postawił problem ról społecznych i performatywności płci.

Idea „genderowego” spektaklu według Andrzejewskiego wyrasta z tego właśnie opowiadania. "Wielki lament papierowej głowy" zamieniłem w scenariuszu na "Wielki lament papierowej płci", a dobierając inne krótkie opowiadania pisarza – spektakl opiera się bowiem wyłącznie na opowiadaniach – dostawiałem stempel płciowości. Oczywiście sam Andrzejewski pisał „genderowe” powieści i być może kiedyś uda się zrobić spektakl także według nich.

Najpotężniejszym medium w tym spektaklu jest słowo i sposób jego podania przez Aktorów, a zaprosiłem dwójkę Aktorów, z którymi pracowałem już wcześniej.. Powiadają znamienici naszych czasów, że Andrzejewski przebywa w pisarskim czyśćcu, że teraz widzą, iż był pisarzem mniej wybitnym niż powszechnie się kiedyś wydawało. Według mnie Andrzejewski należy do najwybitniejszych pisarzy polskich, a opowiadania, które wybrałem – oczywiste jest, że wybrałem takie, które lubię – powinny przekonać także nieprzekonanych i przypomnieć tego oryginalnego twórcę.

Piotr Sobolczyk