Dobrze ułożony młodzieniec
- 4 lutego 2024, niedziela» 18:00
- 3 lutego 2024, sobota» 19:00
- 26 listopada 2023, niedziela» 18:00
- 25 listopada 2023, sobota» 19:00

Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru.
Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki.
Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938-1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*.
Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”.
W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”.
„W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia.
Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane.
Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna.
Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi?
To tutaj przy ulicy Częstochowskiej mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne?
*cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
Reżyseria: Wiktor Rubin
Tekst | dramaturgia: Jolanta Janiczak
Scenografia | video: Łukasz Surowiec
Kostiumy: Rafał Domagała
Muzyka: Krzysztof Kaliski
Reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski
Asystent reżysera: Michał Kruk
Inspicjentka: Agnieszka Choińska
Identyfikacja graficzna: Ola Jasionowska
Prapremiera: 25 marca 2023 roku, Duża Scena
Występują:
Karolina Bednarek (Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza)
Monika Buchowiec (Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza)
Maciej Kobiela (Oskar, brat Eugeniusza)
Michał Kruk (Prokurator Kłoczkowski)
Paweł Kos (Adwokat Szychwart)
Halszka Lehman (Elżbieta, córka Eugeniusza)
Paulina Walendziak (Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza)
Edmund Krempiński (gościnnie | Eugeniusz Steinbart)
Sugerowany wiek widza: 16+
Czas trwania spektaklu: 1 godzina i 40 minut bez przerwy
***
Bezpieczne zakupy w Bilety24. W przypadku odwołania wydarzenia, gwarantujemy automatyczny zwrot środków potwierdzony komunikatem wysyłanym na adres e-mail, podany podczas zakupu.
Letnia Scena 2016 - Pocałunek
20 lipca 2016 - 19:00
Dom Literatury w Łodzi
ul. Roosevelta 17 Łódź
23 872teatr
Tlen
11 lipca 2016 - 21:00jest więcej terminów
Letni Festiwal Filmowy Polówka: Park Ocalałych
Centrum Dialogu im. Marka Edelmana Łódźjest więcej miejsc
1 389 120kino
Letnia Scena 2016 - Stół z powyłamywanymi nogami
6 lipca 2016 - 19:00
Dom Literatury w Łodzi
ul. Roosevelta 17 Łódź
22 616teatr
Letnia Scena 2016 - Spektakl Teatru Telewizji
4 lipca 2016 - 20:00
Park Ocalałych
Wojska Polskiego 89 Łódź
20 697teatr
Czarownice z Salem
28 czerwca 2016 - 15:00jest więcej terminów
Kino Przytulne ŁDK
Traugutta 18 Łódź
77 550teatr
Pokazy dyplomowych projektów tanecznych studentów specjalności choreografia i techniki tańca
25 czerwca 2016 - 18:00
Sala Koncertowa Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi
Żubardzka 2a Łódź
21 513teatr
Matka Joanna od Aniołów
21 czerwca 2016 - 17:00jest więcej terminów
Kinematograf
Plac Zwycięstwa 1 Łódźjest więcej miejsc
634 573kino
LULABAJKI
19 czerwca 2016 - 18:00
Klub Wytwórnia
ul. Łąkowa 29 Łódź
32 244teatr
Impro Atak! Siła Armando
10 czerwca 2016 - jest więcej terminów
Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi - Mała Scena
Zachodnia 93 Łódź
24 580teatr
Jesteśmy / Ми-є
4 czerwca 2016 - 19:00
Teatr Szwalnia
ul. Andrzeja Struga 90 Łódź
20 260teatr
Jesteśmy / Ми-є
3 czerwca 2016 - 19:00
Teatr Szwalnia
ul. Andrzeja Struga 90 Łódź
20 464teatr
Przygody Misia Rymcimci
31 maja 2016 - 09:00, 11:00jest więcej terminów
Teatr Lalek Arlekin im. Henryka Ryla
ul. 1 Maja 2 Łódź
21 268teatr
Łysa śpiewaczka
27 maja 2016 - 19:00
Teatr Szwalnia
ul. Andrzeja Struga 90 Łódź
19 277teatr
Filozofia po góralsku
26 maja 2016 - 19:00
Teatr Szwalnia
ul. Andrzeja Struga 90 Łódź
19 032teatr
Filozofia po góralsku
25 maja 2016 - 19:00
Teatr Szwalnia
ul. Andrzeja Struga 90 Łódź
15 892teatr
Oskar i Pani Róża
25 maja 2016 - 10:00jest więcej terminów
Teatr Lalek Pinokio
ul. Kopernika 16 Łódź
42 171teatr
Antoniusz i Kleopatra
22 maja 2016 - 19:00jest więcej terminów
Teatr im. Stefana Jaracza
ul. Jaracza 27 Łódź
28 618teatr