WERNISAŻ 17.01.2014, godz. 20

kurator: MAGDALENA ŚWIĄTCZAK

Maskotka, pluszak, zabawka. We współczesnej kulturze kojarzy się z czymś trywialnym, przaśnym, powierzchownym, infantylnym. Jako temat refleksji rzadko kiedy pojawia się w poważnym dyskursie o sztuce współczesnej. […] Obecność maskotek w sztuce współczesnej związana jest najczęściej z jej aspektami komercyjnymi, z pogranicza kultury popularnej i designu. Za przykład mogą posłużyć chociażby takie marki, jak tzw. Ugly Dolls czy Hello Kitty, które zyskały status kultowych obiektów o wzrastającym potencjale symbolicznym. […] Czyniąc przedmiotem swojego zainteresowania w projekcie Polish misia! pluszowe maskotki, jego autor, Borys Makary wpisał się w scharakteryzowany powyżej niszowy dyskurs kulturowy. W serii fotografii przedstawiających dorosłe kobiety z nagim torsem, całujące swoje misie zogniskowane zostały, jak w soczewce, wszystkie wymienione wyżej problemy związane z obecnością zabawek w sztuce, kulturze i życiu społecznym oraz prywatnym: infantylność, związek z modą, przystępność i łagodność, erotyczna reifikacja… […] Podstawowe znaczenie dla interpretacji cyklu ma szczególnego rodzaju relacja kobiety do misia, pluszowego przyjaciela. Źródłem inspiracji dla projektu, jak tłumaczył sam autor w jednym z wywiadów, był niezwykły fenomen bliskości, jaki łączy dorosłe kobiety z maskotkami, towarzyszącymi im już od czasów wczesnego dzieciństwa. Te „wieloletnie związki” są nacechowane silnymi emocjami. […] Punktem wyjścia dla projektu była zatem perspektywa męskiego obserwatora tego fenomenu i próba udzielenia odpowiedzi na pytanie o znaczenie relacji pomiędzy kobietą i misiem. Autor, przystępujący do realizacji cyklu – jak sam mówi – nie spodziewał się tak szerokiego odzewu ze strony kobiet, którym zaproponował uczestnictwo w projekcie. Teksty kultury, w szczególności filmy, przekonują bowiem o pewnej wstydliwości i wypieraniu tego typu relacji z kontekstów publicznych. Tymczasem w projekcie udało się uchwycić ten związek na dwóch poziomach: wizualnym i tekstowym. Zaproszone do projektu dziewczyny uzupełniły fotografie własnymi wspomnieniami związanymi z prezentowanymi zabawkami. Wiele z nich podkreśliło miłosny charakter tego stosunku. Podążając tym tropem autor zdjęć postawił pytanie o substytucyjną względem prawdziwego mężczyzny rolę misia w życiu kobiety. […]W intymnej relacji z zabawką wywołuje efekt parodystyczny, ale jednocześnie wzbudza istotny niepokój. Miś daje się bowiem uprzedmiotowić, wykorzystać. Zadowolenie (uśmiech) nie znika z jego oblicza, cokolwiek by z nim nie robić. Jego niewzruszone zadowolenie przypomina wizerunek filmowego Jockera, który zginął z uśmiechem na twarzy. Być może właśnie ta cecha przesądza o atrakcyjności misiów i interpretacyjnej otwartości projektu, który został im poświęcony.

(fragment tekstu Mateusza Bieczyńskiego do publikacji z wystawy)

Borys Makary – magister sztuki, absolwent fotografii na Wydziale Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Uczył się fotografii mody od Milesa Aldridge’a oraz w International Center of Photography w Nowym Jorku. Pracował jako fotograf dla jednej z największych agencji modelek IMG Models. Był asystentem fotografa mody Richarda Warrena (asystenta Helmuta Newtona). Po studiach na Wydziale Komunikacji Multimedialnej zmienia wektor swoich zainteresowań. Kontynuując przygodę z fotografią mody stara się iść w kierunku fotografii konceptualnej, kreacyjnej, komentować rzeczywistość, pokazywać swój sposób jej postrzegania. W projektach Makarego widać jego zainteresowanie naturą ludzką, a w szczególności kobietą. Wydaje się, że stara się on w jakiś sposób uchwycić i zdefiniować kobiecość. Próbuje odkrywać i pokazywać człowieka, ciągle poszukując ciekawych i intrygujących widza metod obrazowania, starając się podejść w nowatorski sposób nie tylko do fotografii jako medium, ale również do prezentowanych przez siebie tematów.

www.bmakary.com