Uroczystość wręczenia Anastazji Kowalskiej nagrody ZASP

Uroczystość wręczenia Anastazji Kowalskiej nagrody Oddziału Związku Artystów Scen Polskich ZASP – Stowarzyszenia we Wrocławiu za najlepszy debiut artystyczny

15 grudnia (poniedziałek) 2025 roku o godz. 12.00

Wstęp wolny. Zapraszamy

Nagroda Oddziału Związku Artystów Scen Polskich ZASP – Stowarzyszenia we Wrocławiu dla Anastazji Kowalskiej za role Pameli Felatio/Kunegunde w spektaklu Heksy w reżyserii Moniki Pęcikiewicz (prapremiera polska 21 marca 2025 roku w Teatrze Polskim w Podziemiu Wrocław).

Anastazja Kowalska – tegoroczna absolwentka Wydziału Lalkarskiego Akademii Sztuk Teatralnych im. S. Wyspiańskiego w Krakowie, filia we Wrocławiu, wcześniej studiowała 2 lata wiedzę o teatrze. Wszechstronnie utalentowana i z dużym zasobem kompetencji przydatnych w zawodzie aktorki: śpiew, taniec, umiejętności animacji formy bądź lalki (marionetki, jawajki, pacynki, kukły, lalki stolikowej i tintamareski), joga, szermierka i boks. Choć Anastazja współpracowała z Teatrem Polskim w Podziemiu przy pracy nad spektaklem Jesień w reżyserii Katarzyny Minkowskiej, miała tam nieporównywalnie mniejsze zadanie jako jedna z osób z „Lokalnej społeczności”, jak tę grupę nazwano w opisie inscenizacji. Nie było tam przestrzeni na zbudowanie pełnej i ewoluującej w czasie fikcyjnych wydarzeń na scenie postaci, ale – co trzeba podkreślić – wywiązała się ze stawianego grupie wykonawców celu bardzo dobrze. Jednak dopiero w spektaklu Heksy w reżyserii Moniki Pęcikiewicz, powstałym z tekstu scenicznego napisanego na podstawie powieści Agnieszki Szpili pod tym samym tytułem, Anastazja Kowalska miała możliwość zbudowania pełnoskalowej postaci scenicznej, a w zasadzie postaci scenicznych, w których konstrukcji mogła wykazać rozmaite odcienie swojego aktorskiego rzemiosła i niewątpliwego talentu. A zadania przed nią postawiono karkołomne nie tylko dla debiutującej artystki. W pierwszym akcie spektaklu spotykamy ją jako Pamellę Felatio – wykonawczynię z kręgu porno, fantazję z patriarchalnych rojeń o dominacji w związku i uprzedmiotowieniu kobiety, która wykorzystuje swoją rolę do walki ze zmaskulinizowaną rzeczywistością, co zbliża tę postać do obszaru postporno. I Anastazja Kowalska świetnie tę niejednoznaczną w stereotypowym oglądzie postać przeprowadziła, unikając mielizn, dystansu do niej i jakichś ocen moralnych ferowanych przez tych, którzy wszystko wiedzą. W drugiej części spektaklu, dziejącej się na granicy teraźniejszości i przeszłości w konwencie Biskupiego Księstwa Nyskiego, Anastazja Kowalska objawia się jako Kunegunde – pomocnica klasztorna, ogrodniczka, nieustanna kusicielka dla żyjących w odosobnieniu mężczyzn. Znakomite opanowanie ciała, mimiki, sposobu wypowiadania kwestii, pauz, spojrzeń sprawia, że oglądamy dziewczynę jednocześnie świadomą powabu i oddziaływania na mnichów i niewinną w celebracji swojego młodzieńczego, nieskrępowanego uroku. Scena solowego tańca do przeboju Marilyn Monroe to perła, w której odbijają się popkulturowe i massmedialne fantazje męskie o kobietach: z jednej strony to świetny kontrapunkt w montażu spektaklu, a z drugiej – dojmujący obraz patriarchalnych oczekiwań wobec kobiet – dialektyka estetycznego z etycznym, estetycznego z politycznym, utrudniające prosty odbiór i hedonistyczne zaspokojenie widzów doświadczających „ładnej sceny” w teatrze. Anastazja Kowalska stworzyła w Heksach postaci wielowymiarowe, umykające jednoznacznym ocenom, kłopotliwe dla oczywistych odczytań, żywe, cielesne i świadome swojej cielesności, wzruszające, kiedy trzeba, ale bez sentymentalizmu i rodzajowości. Właśnie świadomie „stworzyła”, skonstruowała, a nie odtworzyła w jakimś poststanisławskim trybie „tak jakby”. Bardziej jest niż gra. To trudne, arcytrudne, ale daje siłę jej scenicznym kreacjom. Z dużą ciekawością czekam na jej kolejne role.

Związek Artystów Scen Polskich powołali aktorzy, 21 grudnia 1918 roku, wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości […]. W okresie II Rzeczypospolitej ZASP był organizacją silną i skuteczną. Od samego początku przejął funkcję głównego organizatora życia teatralnego. W najogólniejszych zarysach uregulował prawa i obowiązki aktora w teatrze, ustalił stosunki prawne między aktorem a teatrem (regulaminy pracy), między teatrem a Związkiem (konwencje). Zatwierdził różne formy pomocy materialnej jak kasa pogrzebowa i kasa jubileuszowa. Powołał pismo związkowe „Scena Polska”, przyczynił się do utworzenia w roku 1925 Polskiego Instytutu Teatrologicznego i powołania w 1932 roku Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej (PIST). […]. W 1976 Związek Artystów Scen Polskich stał się członkiem FIA (International Federation of Actors), międzynarodowej organizacji skupiającej związki zawodowe aktorów na świecie. Na szczególne podkreślenia zasługują trzy ważne osiągnięcia ZASP-u w latach międzywojennych: szkolenie zawodowe aktorów, co po latach zaborów przyczyniło się do ujednolicenia wymowy scenicznej, wprowadzenie przymusu organizacyjnego, czyli konieczności i obowiązku należenia do jednego i tylko jednego związku; tylko członek ZASP, który podpisał konwencję z ZASP-em, mógł grać w teatrze […]. Podczas wojny ZASP działał w konspiracji. Patronował szkoleniu aktorów w mieszkaniach wykładowców, doprowadził do utworzenia Tajnej Rady Teatralnej, która powstała w roku 1940 z inicjatywy Bohdana Korzeniewskiego, Leona Schillera i Edmunda Wiercińskiego. […]. 13 grudnia 1981 roku wprowadzono stan wojenny. 1 grudnia 1982 roku ZASP został rozwiązany, a 19 grudnia 1983 roku odbył się Zjazd założycielski nowego ZASP-u. Wstąpiło do niego około 1300 osób.

Źródło i dodatkowe informacje: www.zasp.pl/o-nas/historia-zwiazku-artystow-scen-polskich

Dodatkowe informacje: www.zasp.pl/wroclaw www.facebook.com/zaspoddzialwewrocawiu

Dodatkowe informacje: https://www.klubmil.pl/15122025-wreczenie-nagrody-zasp