Klub Przyjaciół Grodna i Wilna, Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zapraszają na spotkanie z Marianem Pacholakiem pt. „Pomniki Adama Mickiewicza”

11 kwietnia (czwartek) 2024 roku o godz. 16.00

Wstęp wolny. Zapraszamy

Adam Mickiewicz był w Wielkopolsce bardzo popularny. W 1828 roku ukazało się pierwsze wydanie poznańskie całej jego dotychczasowej twórczości, a w 1832 roku drugie. Adam Mickiewicz zmarł 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu. Wiadomość o jego śmierci szybko dotarła do Wielkopolski. W krótkim czasie zawiązał się w Poznaniu komitet do uczczenia pamięci poety, jednocześnie rozpoczęto zbiórkę pieniędzy na budowę pomnika. O jego wykonanie komitet zwrócił się do przebywającego w Paryżu znanego rzeźbiarza Władysława Oleszczyńskiego (1807-1866). Już w marcu 1856 roku był gotowy pierwszy model pomnika, odlany w gipsie. Przesłany do Poznania spotkał się z przychylnym przyjęciem; najwięcej sporów toczyło się przy ustaleniu materiału, z którego miał być wykonany. Ostatecznie komitet zgodził się na „conflant” (kamień podobny do marmuru). 7 czerwca 1857 roku Oleszczyński doniósł komitetowi, że pomnik został ukończony, a 9 sierpnia tegoż roku dokładnie opakowany pomnik dotarł koleją do Poznania. W czasie gdy Oleszczyński kończył swoje dzieło, w Poznaniu trwała batalia o uzyskanie zgody u władz pruskich na lokalizację pomnika. Ostatecznie wystąpiono o zgodę na ustawienie pomnika w ogrodzie przy kościele św. Marcina. Jednakże nawet taka lokalizacja spotkała się z odmową władz prowincjonalnych. Dopiero regent książę Wilhelm, sprawujący władzę w zastępstwie chorego króla Fryderyka Wilhelma IV wyraził zgodę. Odsłonięcie dzieła odbyło się uroczyście 7 maja 1859 roku. Był to pierwszy pomnik Adama Mickiewicza na ziemiach polskich. Pod koniec XIX wieku coraz częściej dyskutowano nad przebudową pomnika. Z jednej strony obawiano się, czy materiał, z którego wykonano pomnik, dłużej wytrzyma w naszym klimacie, z drugiej strony chciano uczynić pomnik okazalszym. Ostatecznie zgodę na przebudowę uzyskano w czerwcu 1903 roku. Postanowiono zastąpić pomnik wykuty przez Oleszczyńskiego jego odlewem w brązie. Podjął się tego znany poznański rzeźbiarz Władysław Marcinkowski (1858-1947). Dodatkowo przyozdobił balustradę dwoma figurami z brązu. Jedna przedstawiała dziewczynkę podającą wieszczowi wiązankę kwiatów, druga chłopca trzymającego urnę jako symbol przeszłości. Pomnik w nowej postaci został ukończony w październiku 1904 roku. Dotychczasowy pomnik, dłuta Oleszczyńskiego, został przeniesiony na dziedziniec Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Obydwa pomniki przetrwały do 1939 roku, kiedy to zostały zniszczone przez okupanta. Po wojnie sprawą pomnika Adama Mickiewicza zajęto się w 1955 roku. Został rozpisany konkurs, w którym pierwsze miejsce zajął projekt Bazylego Wojtowicza i Czesława Woźniaka. Następnie przystąpiono do realizacji pomnika na placu Adama Mickiewicza. Czterometrowy pomnik został umieszczony na dwumetrowym cokole, który przysporzył najwięcej trudności. Projekt pomnika przewidywał, że ściany boczne cokołu będą ozdobione pełnoplastycznymi płaskorzeźbami. Wybrany na cokół sjenit okazał się jednak tak twardy, że przy ówczesnych trudnościach z zakupem odpowiednich narzędzi płaskorzeźby były nie do wykonania. Postanowiono więc poprzestać na płytko rytych w płaszczyźnie kamienia. Pomnik został odsłonięty w 1960 roku.

Źródło i dodatkowe informacje:
www.grodnowilno.pl/pomniki-adama-mickiewicza

Dodatkowe informacje o spotkaniu:
http://www.klubmil.pl/11042024-spotkanie-z-m-pacholakiem