Bizancjum w ossolińskich starych drukach. Wybrane przykłady

Wykład w cyklu "Z ossolińskiego skarbca kultury"

dr Konrad Szymański (Dział Starych Druków ZNiO), wtorek 15 listopada, godz. 17.00 / Refektarz Ossolineum, ul. Szewska 37

W połowie XV w. upadek Bizancjum nie oznaczał dla Europy niczego dobrego. Już nieco wcześniej przez wciąż wzrastające „zagrożenie tureckie” zaczęto niekiedy postrzegać wschodnie cesarstwo, jako ostatni bastion chrześcijańskiej tradycji i kultury klasycznej, stojący na drodze ekspansji świata islamu. Dla humanistów stolica nad Bosforem była nie tylko repozytorium manuskryptów antycznych twórców, ale także obiektem westchnień i nostalgii za „utraconymi skarbami starożytności”. Mniej więcej w tym samym czasie w Europie zaczął rozpowszechniać się wynalazek druku, dzięki któremu wiele świadectw egzystencji Cesarstwa Bizantyńskiego zostało ocalonych od zapomnienia. Z biegiem czasu renesansowy zachwyt nad wschodnim Rzymem został z kolei zastąpiony szerszym zainteresowaniem nad kulturą Orientu.
Konstantynopol i tereny dawnego Bizancjum opisywane były w relacjach z podróży na Wschód, czy też poselstw do Imperium Osmańskiego, z którym to dawna Rzeczpospolita prowadziła w epoce nowożytnej liczne wojny.

W trakcie wykładu połączonego z pokazem wybranych starych druków z kolekcji ZNiO, zostaną zaprezentowane woluminy dot. historii i kultury Cesarstwa Bizantyńskiego (od pierwszych drukowanych opisów zdobycia Konstantynopola, aż po polskie relacje z podróży na Wschód z XVII w.). Będzie można również zobaczyć jedne z pierwszych drukowanych przedstawień Konstantynopola, czy też ryciny ilustrujące drogocenne greckie manuskrypty.