W 2019 roku przypada 80. rocznica urodzin i 10. rocznica śmierci Stanisława Dróżdża, najwybitniejszego autora polskiej poezji konkretnej – poety, teoretyka, animatora i propagatora ruchu konkretystycznego oraz jednego z najbardziej znaczących artystów polskiej awangardy lat 60. i 70. XX wieku. W 2009 roku, już po śmierci artysty, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wydał pierwszą monograficzną książkę o twórczości Stanisława Dróżdża: początekoniec. Pojęciokształty. Poezja konkretna. Prace z lat 1967–2007 pod redakcją Elżbiety Łubowicz. Książka towarzyszyła wystawie pod tym samym tytułem, którą prezentowaliśmy w latach 2009-2011 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach, Górnośląskim Centrum Kultury w Katowicach, Europejskim Centrum Kultury Hellerau w Dreźnie oraz w Galerii Guardini w Berlinie. Był to pierwszy tak obszerny pokaz twórczości Stanisława Dróżdża – światowej sławy artysty działającego na pograniczu poezji i plastyki, reprezentanta Polski na weneckim Biennale w 2003 roku. Pokazanych zostało ponad 40 dzieł, od pierwszych utworów poezji konkretnej, powstałych w 1967 roku, do prac ostatnich z roku 2007. Wystawa przygotowywana była na 70. urodziny artysty, jednak stała się, niestety, podsumowaniem zamkniętego już dzieła. Kontynuując to opracowanie i kierując się intencją podkreślenia tegorocznego jubileuszu, skupiliśmy się na dwóch istotnych aspektach twórczości Stanisława Dróżdża: jego działalności animatorskiej oraz zagadnieniu dźwięku w polskiej poezji konkretnej. Stanisław Dróżdż, poza własnymi konsekwentnymi poszukiwaniami w wizualnej warstwie poezji, jako główny animator ruchu konkretystycznego w Polsce począwszy od lat 70. był inicjatorem i autorem szeregu wystaw, sympozjów i publikacji. Wydał antologię polskiej poezji konkretnej, prezentował twórczość autorów zagranicznych, takich jak Ian Hamilton Finlay, Bruce Cheyne, Mary Ellen Solt, Jiři Valoch, Václav Havel. Ilustracją skali tej działalności jest wybór plakatów z kolekcji Pani Anny Dróżdż, które obejmują okres od 1969 roku (VII Kłodzka Wiosna Poetycka), poprzez liczne plakaty do wystaw z lat 70. I 80. aż do wystaw współczesnych. Tytułowa praca Czasoprzestrzennie (OD-DO), która powstała w 1969 roku i rozwinięta została w 1993 roku w serię 82 plansz, prowadzi nas do rozważań nad dźwiękową stroną poezji konkretnej, jej potencjałem obecnym w dziełach Dróżdża oraz nad faktycznymi realizacjami na tym polu w Polsce. Wizualny wiersz złożony z dwóch słów ‘”od” i „do”, następujących po sobie, wypełniających kolejne linie tekstu w przestrzeni zamkniętej planszy, poprzez mnożenie, nakładanie na siebie, zacieranie granic obu słów – tak, że oba słowa wzajemnie się przenikają – otwiera nieskończoną przestrzeń czasu. W 1994 roku, po prezentacji tej pracy w Galerii Awangarda BWA we Wrocławiu, Stanisław Dróżdż utwierdził się w przekonaniu o jej potencjale muzycznym, który dostrzegł już w latach 70. Niestety, dzieło to zrealizowane zostało dopiero po śmierci artysty w 2009 roku. Kompozycji podjął się Tadeusz Sudnik, autor muzyki elektronicznej, komponujący dla kina, teatru i baletu, kompozytor muzyki eksperymentalnej. OD-DO przyjęło formę kwadrofonicznej opery na dwa głosy dopełniając dźwiękowo wizualną przestrzeń i czas tego dzieła. Realizując tę wystawę i publikację, mamy świadomość, że jest to kolejny, symboliczny wkład do dalszych, szerokich studiów nad twórczością Stanisława Dróżdża, niepowtarzalnej osobowości polskiej sztuki współczesnej.

Wernisaż wystawy poprzedzi panel Stanisław Dróżdż. Aspekty dźwiękowe polskiej poezji konkretnej i próby jej animacji z udziałem Daniela Brożka, Małgorzaty Miśniakiewicz, Pawła Sosnowskiego i Tadeusza Sudnika. Panel będzie miał miejsce w piątek, 6 grudnia 2019 o godzinie 15.00 Wystawie towarzyszy publikacja z tekstami Marianny Bocian, Daniela Brożka, Małgorzaty Miśniakiewicz i Pawła Sosnowskiego. Organizator: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego Patronat honorowy: Cezary Przybylski – Marszałek Województwa Dolnośląskiego Dofinansowano z Budżetu Województwa Dolnośląskiego i ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury