GRAFIKA
- od: 1 marca 2003, sobotado: 31 marca 2003, poniedziałek
ALBRECHT DÜRER
ALBRECHT DÜRER - ZNACZENIE I ODDZIAŁYWANIE JEGO GRAFIKI W XVI WIEKU.
Jeden z najwybitniejszych, najbardziej wykształconych i utalentowanych artystów w dziejach sztuki, najsławniejszy przedstawiciel renesansu w Europie Północnej. Zajmował się rysunkiem, grafiką, malarstwem, teorią sztuki. Był rytownikiem stosującym wszystkie znane ówcześnie techniki graficzne ale znany jest przede wszystkim jako pierwszy wielki drzeworytnik w dziejach grafiki.
Urodził się 21 maja 1471 r. w Norymberdze, tutaj kształcił się w warsztacie złotniczym swojego ojca, gdzie opanował m.in. sztukę pracy w metalu, ważną dla miedziorytnika. Następnie, od 1486 roku, w warsztacie
Michaela Wolgemuta poznał techniki malarstwa oraz ówczesną nowość –
drzeworytniczą ilustrację książkową, która pojawiła się w latach
sześćdziesiątych XV wieku. Norymberga stała się wówczas jednym z najważniejszych ośrodków drukarskich, co miało niewątpliwie wpływ na dalsze zainteresowania Dürera. Duże znaczenie dla rozwoju osobowości i twórczości artysty miały podróże. W latach 1490-1494 odbył uczniowską
wędrówkę po Nadrenii, Alzacji i Szwajcarii odwiedzając znanych wówczas
artystów i centra drukarskie. Wkrótce, doświadczenia i obserwacje z Północy Europy porównał z osiągnięciami renesansu włoskiego. Dürer
był jednym z pierwszych artystów, którzy postanowili kształcić się we Włoszech, bowiem jeszcze na początku XV wieku najważniejszym, w tym rejonie
centrum były Niderlandy. Wrażliwość i talent pozwoliły mu w sposób
niezwykły połączyć sztukę Północy z tradycją starożytności i osiągnięciami Południa. W jego dziełach w mistrzowski sposób łączy się precyzja artysty Północy z włoskim liryzmem. Pierwszą podróż do Włoch
odbył w okresie od jesień 1494 – wiosna 1495. Zaowocowała ona odkryciem
nowej dla niego tematyki – mitologii, aktu oraz zainteresowaniem proporcjami
ludzkiego ciała, perspektywą geometryczną. Powstały wtedy m.in. miedzioryt
Święty Eustachy, dający dowód perfekcji technicznej artysty i niezwykłej
przenikliwości obserwatora natury oraz Adam i Ewa – próba przedstawienia
klasycznego ideału piękna. Zaś zasadom perspektywy podporządkował sceny
drzeworytu Pokłon Trzech Króli. W 1498 roku stworzył cykl Apokalipsa,
który uczynił go najsłynniejszym, żyjącym artystą Północnej Europy.
Inspiracją powstania cyklu stała się Księga objawień. Pod względem
technicznym była to rewolucja w dziedzinie drzeworytu, który dzięki
mistrzowskiej kresce, natężeniom bieli i czerni, zróżnicowanej grubości
cięć upodobnił się do miedziorytu. Pierwsze wydanie Apokalipsy miało
formę książkową a Dürer był zarówno jej twórcą jak wydawcą. Grafiki
zostały opatrzone sygnaturą artysty. Jest to pierwszy przypadek w dziejach
drzeworytu, kiedy ilustracja książkowa przestała być dziedziną
rzemieślniczą. Drugi pobyt we Włoszech rozwinął zainteresowanie
pejzażem, portretem, scenami rodzajowymi. Artysta do perfekcji opanował
techniki graficzne, zwracając się szczególne ku drzeworytowi. Wzbogacał
równolegle swoją wiedzę w wielu dziedzinach życia, filozofii, religii i sztuki, co znajdowało odzwierciedlenie w wyjątkowej tematyce jego prac.
Powstają dzieła charakteryzujące się doskonałością techniczną,
uporządkowaniem kompozycji. Szczególnie ważnym był rok 1511, kiedy wydane
zostały m.in. sławne cykle Wielka i Mała Pasja, Życie Marii i powtórnie
Apokalipsa. Nad Życiem Marii (cyklem dwudziestu drzeworytów) artysta
rozpoczął pracę w 1502 roku, jeszcze przed powtórnym wyjazdem do Italii,
zakończył ja po powrocie, ok. 1510 roku. Tworzył także portrety, które,
dzięki wspaniałej technice i psychologicznej przenikliwości artysty, są
jednym ze świadectw filozofii humanizmu. Wśród osób portretowanych są
postaci ówczesnego życia publicznego, z którymi artysta pozostawał w kontakcie m.in. Erazm z Rotterdamu. Dla Dürera sztuka bez wiedzy była
'mieszaniną intuicyjnych, zwykle chybionych, imitacji". Postulował więc
łączenie praktyki i nauki – ćwiczenie ręki i umysłu, czego podstawą
miała byś znajomość geometrii. Wiedzę teoretyczną miała uzupełniać
obserwacja natury. Swoje poglądy zawarł m.in. w najsłynniejszym swoim
dziele – Melencolii. Niestety, teoretyczne dzieła artysty były dla
odbiorców zbyt trudne i nie miały tak dużego wpływu na jego naśladowców,
jak stworzone przez niego grafiki. Twórczość Albrechta Dürera, ceniona
była już za jego życia, znajdując wielu amatorów m.in. na dworach cesarza
Rudolfa II, elektora bawarskiego Maksymiliana I, a także naśladowców
wśród rytowników i malarzy. Nie pozostawił po sobie uczniów, ponieważ
nie prowadził tradycyjnego warsztatu. Zaczęto natomiast wcześnie, krótko
po powstaniu oryginałów, kopiować jego prace. Oprócz wiernych kopii
powstawały prace o kompozycjach lustrzanych lub wykonywane w innej technice,
bądź skali. Były to pojedyncze grafiki ale też całe cykle np. Zaślubiny
Marii. Pasyjne drzeworyty czy miedzioryty stały się wręcz kanonem
powtarzanym przez pokolenia rytowników i malarzy. Były inspiracją dla
największych: Pasje dla Lucasa van Leydena, portrety lub sceny rodzajowe dla
Lucasa Cranacha Starszego. W grafice powstawały zarówno kopie jak i parafrazy jego prac, a także ryciny wykonywane według jego rysunków bądź
nawiązujące do stylistyki jego dzieł. Jednym z najsłynniejszych kopistów
Dürera był Hieronymus Hopfer. Jego ryciny były tak często kopiowane, że zirytowany artysta zamieścił w edycjach swych graficznych serii ostrzeżenie
dla naśladowców, których nazwał złodziejami ludzkiej pracy i talentu
.
Moda ta, która niekiedy irytowała mistrza, była wyrazem uznania dla jego
sztuki, była potwierdzeniem jego wielkości wśród współczesnych i następców. Śmierć artysty 6 kwietnia 1528 roku nie położyła kresu jego
sławie. Ryciny nadal fascynowały praktyków i teoretyków stylem, techniką,
formą, a także tematyką przedstawień religijnych, pejzaży, portretów,
scen rodzajowych. Odzwierciedlała ona wrażliwość twórców renesansu
badających świat doczesny i ukazujących go w kształtach zgodnych ze studium natury. Mając na uwadze wielkość dokonań artystycznych Dürera
oraz niekwestionowany wpływ na sztuki graficzne, autorzy ekspozycji mieli na celu ukazanie roli Albrechta Dürera w historii grafiki poprzez: wskazanie
stanu tej dziedziny sztuki w momencie rozpoczęcia jego kariery artystycznej
prezentację nowatorstwa i bogactwa jego rycin przedstawienie Dürerowskiego
pokłosia w twórczości rytowników XVI stulecia. Na wystawie znajdzie się około 100 prac samego mistrza i naśladowców, wśród nich grafiki zwane
sztychami mistrzowskimi, czyli miedzioryty powstałe w latach 1513-1514 Święty Hieronim w pracowni, Melancholia I, Rycerz śmierć i diabeł, a także Czterej jeźdźcy Apokalipsy, Adam i Ewa oraz dzieła m.in. Lucasa
Cranacha Starszego, Heinricha Aldegrevera, Lucasa van Leydena, Albrechta
Altdorfera, Hieronymusa Hopfera. Uzupełnieniem jest wybór obrazów np. Bruyna i Mistrza z Messkirch, dowodzących, że i dla malarzy Durer bywał
autorytetem. Niektóre z dzieł pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
TWÓRCZY WTOREK / wspólne haftowanie
6 lipca 2021 - 17:00
Macondo
Pomorska 19 Wrocław
11 187sztuka
ARThropocene - festiwal sztuk wizualnych w Czasoprzestrzeni
4 lipca 2021 - 11:00jest więcej terminów
Czasoprzestrzeń| Zajezdnia Dąbie
Tramwajowa 1-3 Wrocław
15 203sztuka
OP_Talks | Oprowadzanie kuratorskie z Jarosławem Lubiakiem
3 lipca 2021 - 12:30
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
8 595sztuka
Zajęcia twórcze dla rodziców i dzieci - Malowanie ceramicznych skarbonek. Gdzie jest Nemo?
3 lipca 2021 - 10:00
Stara Piekarnia
Krzywoustego 310a Wrocław-Psie Pole, Wroclaw Wrocław
9 354sztuka
WERNISAŻ WYSTAWY STUDENTÓW przedmiotu Inne Formy Książkowe i Introligatorskie
3 lipca 2021 - 17:00
Macondo
Pomorska 19 Wrocław
10 010sztuka
Książka artystyczna: przegląd 2020/21
3 lipca 2021 - 17:00
Macondo
Pomorska 19 Wrocław
10 708sztuka
Zupa Nic – wystawa Dominiki Olszowy
od: 19 maja 2021 do: 3 lipca 2021
Studio BWA Wrocław
ul. Ruska 46a/lok. 301 Wrocław
26 931sztuka
Rabaty dla Taty
od: 23 czerwca 2021 do: 30 czerwca 2021
Centrum Historii Zajezdnia
Grabiszyńska 184 Wrocław
13 290sztuka
Nowa wystawa filatelistyczna w Muzeum Poczty i Telekomunikacji
od: 8 czerwca 2021 do: 30 czerwca 2021
Muzeum Poczty i Telekomunikacji
Krasińskiego 1 Wrocław
13 641sztuka
luksferyzm-art
od: 1 czerwca 2021 do: 30 czerwca 2021
Witryna kamienicy.
Ruska 36 Wrocław
17 432sztuka
RUSZA REKRUTACJA DO ZESPOŁU TWORZĄCEGO TIFF FESTIVAL W 2021 ROKU!
od: 7 maja 2021 do: 30 czerwca 2021
TIFF Festival
ul. Ruska 46a/9 Wrocław
17 725sztuka
OP_Young | Otwarty nabór na realizacje artystyczne
30 czerwca 2021 - 23:59
OP ENHEIM
Plac Solny 4 Wrocław
17 020sztuka
Letnia Akademia dla dzieci i młodzieży „Pięć stron świata”
28 czerwca 2021 - 09:00
Kontury Kultury
Jagiellończyka 10a Wrocław
14 317sztuka
XIII Festiwal Wysokich Temperatur | Dzieło ognia
od: 26 czerwca 2021 do: 27 czerwca 2021
Akademia Sztuk Pięknych
Traugutta 19-21 Wrocław
9 878sztuka
Lato w Zajezdni
od: 25 czerwca 2021 do: 27 czerwca 2021
Centrum Historii Zajezdnia
Grabiszyńska 184 Wrocław
10 153sztuka
Jatkowisko 2021
od: 26 czerwca 2021 do: 27 czerwca 2021
Związek Polskich Artystów Plastyków Okręg Wrocławski
Jatki 1-2 Wrocław
15 783sztuka
Wystawa „Moja mała Solidarność”
od: 4 maja 2021 do: 27 czerwca 2021
Centrum Historii Zajezdnia
Grabiszyńska 184 Wrocław
15 932sztuka