SZTUKA XX WIEKU

ARTYŚCI ZAGRANICZNI

W ramach wieloletniego projektu opracowywania zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu, zakończona została praca nad kolejnym tomem omawiającym kolekcję Sztuki XX wieku. Jej dotychczasowym efektem jest publikacja dwóch ogromnych katalogów. Pierwszy, Sztuka polska XX wieku, który ukazał się w roku 2000, towarzyszył nowej wersji stałej ekspozycji polskiej sztuki współczesnej. Drugi – Sztuka XX wieku, prace artystów zagranicznych – związany jest z, otwieranym w dniu 27 czerwca, obszernym pokazem kolekcji Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Na zbiór prac artystów zagranicznych składają się przede wszystkim grafiki, rysunki, obrazy i rzeźby, ale także dokumentacje happeningów, environment, performance, dające obraz głównych nurtów i tendencji w sztuce światowej.

Wśród ocalałych po II wojnie światowej eksponatów, które znalazły się w zbiorach Muzeum Narodowego, są prace artystów niemieckich – ekspresjonistów, m.in. członków Grupy Die Brücke (Erich Heckel, Otto Mueller Max Pechstein, Karl Schmidt-Rottluff), dadaistów (Kurt Schwiters), konstruktywistów (Johannes Molzahn, Oskar Schlemmer), reprezentantów Nowej Rzeczywistości (Otto Dix, George Grosz, Alexander Kanoldt, Carlo Mense), nurtu kolorystycznego (Oskar Moll). Spośród prac okresu powojennego na uwagę zasługują m.in. dzieła Wolfa Vostella – wybitnego uczestnika międzynarodowego ruchu Fluxus.

Intencja zobrazowania, w sposób możliwie obszerny, jak na możliwości kraju i Muzeum, tendencji i najistotniejszych kierunków w światowej sztuce współczesnej, przyświecała zakupom, dokonywanym m.in. na Międzynarodowym Biennale Grafiki w Krakowie, od połowy lat 60. W ten sposób znalazły się w zbiorachm.in. kompozycja twórcy op-artu – Victora Vasarely’ego oraz serigrafie artystów japońskich. Od 1978 r. podobną możliwość dawało wrocławskie Triennale Rysunku.

Oprócz zakupów własnych, jednostkowych darów od artystów, kolekcję muzealną, w sposób nieoceniony, poszerzyły dwie darowizny – Ewy Garzteckiej i Janiny Ojrzyńskiej.

Na początku lat siedemdziesiątych, Ewa Garztecka – dziennikarka i krytyk sztuki – przekazała swoją kolekcję prac artystów zagranicznych, wśród nich niezwykle wartościowy zespół dzieł twórców hiszpańskich – Eduardo Arroyo – prekursora 'kroniki rzeczywistości), Esther Boix, Manuela Calvo, José Guinovarta, José Maria Jardiela, Pablo Serano, José Maria Yturralde, a także przedstawicieli grupy Parpalló. Został on później wzbogacony wyjątkowymi kompozycjami Antonio Saury – reprezentanta nowej figuracji w sztuce europejskiej, zakupionymi przez Muzeum na Biennale Grafiki w Krakowie.

Dzięki przekazowi, Janiny Ojrzyńskiej – historyka sztuki, znawczyni sztuki czeskiej, w 1984 roku kolekcja wzbogaciła się o ponad sto prac twórców tego obszaru. Są to dzieła najważniejszych artystów czeskiej awangardy lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych –Václava Boštika, Milana Grygara, Stanislava Kolíbala, Karela Malicha, Jiři Kolářa, Adrieny Šimotovej i innych.

Wykorzystując własne środki i możliwości, Muzeum, z biegiem czasu, uzupełniało i poszerzało poszczególne zespoły. Powstała w ten sposób kolekcja, na którą składa się ponad tysiąc pięćset prac, około czterystu autorów.

Trzysta najciekawszych obiektów, stu dziewięćdziesięciu artystów, wśród nich jeden z najcenniejszych w zbiorach – Wieczór - wczesny obraz olejny Wassila Kandinsky’ego.