W środę 21 listopada 2018 o godzinie 19.00 w ramach drugiej edycji Festiwalu Tradycji Literackich zapraszamy do Muzeum Pana Tadeusza na wyjątkowy pokaz zrekonstruowanego filmu niemego z 1928 roku pt. „Pan Tadeusz”, któremu towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu zespołu Czerwie – jednej z najlepszych w Polsce grup artystycznych tworzących aranżacje muzyczne do filmów niemych.

Zrealizowany w 1928 roku przez Ryszarda Ordyńskiego niemy film pt. Pan Tadeusz cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Po premierze dzieło otrzymało entuzjastyczne recenzje ze strony takich osobistości świata kultury jak Zofia Nałkowska, Jan Lechoń czy Antoni Słonimski. Plakat do filmu zaprojektował wybitny malarz Wojciech Kossak. W obsadzie ekranizacji poematu Adama Mickiewicza znaleźli się cenieni artyści, m. in. Leon Łuszczewski (Tadeusz), Zofia Zajączkowska (Zosia), Jan Szymański (ks. Robak), Helena Sulimowa (Telimena), Mariusz Maszyński (Hrabia), Paweł Owerłło (Podkomorzy), Wiesław Gawlikowski (Wojski), Stanisław Knake-Zawadzki (Sędzia). W filmie pojawił się też Stefan Jaracz w roli Napoleona, Jerzy Leszczyński odegrał Stanisława Augusta Poniatowskiego, a mistrz świata w zapasach Władysław Pytlasiński – Kropidłę. Sam reżyser zagrał generała Dąbrowskiego. Przy realizacji filmu starano się oddać mickiewiczowskie realia. Zdjęcia plenerowe nakręcono w województwie nowogródzkim, w majątku nad Świtezią. Grono konsultantów czuwało nad wystrojem wnętrz, kostiumami i rekwizytami. Uroczysta premiera filmu odbyła się w listopadzie 1928 roku w Warszawie podczas obchodów 10. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W wydarzeniu uczestniczyli najwyżsi dostojnicy państwowi: prezydent Ignacy Mościcki, marszałek Józef Piłsudski, członkowie Rady Ministrów oraz korpusu dyplomatycznego. Słowo wstępne wygłosił pisarz Juliusz Kaden-Bandrowski.

„Pan Tadeusz”, podobnie jak wiele polskich przedwojennych dzieł kina, zaginął podczas II wojny światowej. Do naszych czasów zachowały się zaledwie trzy kopie. Pierwszą zakupiono w 1957 roku, drugą przekazała w 1955 roku Szkoła Filmowa w Łodzi (43 minuty, odtwarzana w kinach i telewizji), trzecią natomiast odnaleziono w 2006 roku w prywatnych zbiorach we Wrocławiu. Odnalezienie Pana Tadeusza Ordyńskiego stało się impulsem do uruchomienia w 2008 roku projektu Nitrofilm – „Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie”, mającego na celu ratowanie przedwojennych polskich filmów. „Pan Tadeusz” został poddany pełnej cyfrowej rekonstrukcji, w wyniku której odtworzono ponad 120 minut ze 180-minutowego nagrania. W stanie oryginalnym pozostawiono jedną scenę. Oprócz montażu przeprowadzono prace konserwatorskie oraz digitalizację w wysokiej rozdzielczości. Re-premiera odnowionego „Pana Tadeusza” odbyła się w warszawskim kinie Iluzjon 9 listopada 2012 roku.

artyści:

Czerwie to niezależna polska formacja prezentująca alternatywne dźwięki z pogranicza folku, etno, sceny absurdu, teatru i filmu. Dzięki fuzji wielu gatunków muzycznych oraz wykorzystaniu instrumentów w niekonwencjonalny sposób zespół wyróżnia się niepowtarzalnym stylem. W skład grupy wchodzi obecnie czterech muzyków – Wojciech Zaborowski, Maciej Kudłacik, Paweł Zawarus, Piotr Bogunia – operujących następującym instrumentarium: perkusja, ksylofon, instrumenty perkusyjne, instrumenty etniczne, bas, gitara, mandolina, akordeon, syntezatory. Czerwie znajdują się w ścisłej czołówce polskich grup grających muzykę na żywo do filmów niemych. Muzycy są twórcami m.in podkładu muzycznego do spektaklu w reżyserii Piotra Cieplaka „Albośmy to jacy, tacy” na podstawie „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego. Sztukę na deskach Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera w Warszawie wystawiono pięćdziesięciokrotnie od 2007 roku, a zapis telewizyjny spektaklu emitowano w TVP Kultura. W swojej dyskografii muzycy posiadają sześć autorskich albumów. W 2004 roku zespół wydał album pt. „Padlina”. W 2008 zrealizował projekt pt. „Otwarta Sztuka Dla Ludu”, który niejednokrotnie gościł na antenach polskich i europejskich stacji radiowych. Na płycie pojawili się aktorzy z Teatru Powszechnego (m.in Mariusz Benoit), producenci muzyki elektronicznej i wielu innych artystów polskiej sceny muzycznej. Różnorodna stylistycznie płyta Melanż została uznana przez krytyków za jedną z najlepszych płyt wydanych Polsce w 2012 roku. W 2013 roku grupa wydała album „Czerwie Nosferatu Live” będący muzycznym zapisem trasy koncertowej pod tym samym tytułem. Kolejne płyty to muzyka do filmu z Polą Negri Mania (2016) oraz soundtrack do arcydzieła kina niemego „Metropolis” (2017). W międzyczasie grupa tworzy muzykę do sztuk teatralnych (m.in. Teatr Klinika Lalek), filmów niemych, dokumentu i fabuły (Xawery Żuławski, TVP Kultura). W marcu 2016 roku grupa została zaproszona i wystąpiła na prestiżowym europejskim festiwalu Kina Niemego „Hippodrome” 2016 w Szkocji.