Wileńska architektura sakralna doby baroku

Dewastacja i restauracja

Wileńska architektura sakralna doby baroku jest jedynym w swoim rodzaju fenomenem w historii sztuki i architektury Europy Środkowo -Wschodniej. W niepowtarzalny sposób odzwierciedla wieloetniczny i wielowyznaniowy charakter miasta. Poprzez wczesne, w porównaniu z innymi krajami Europy Środkowo -Wschodniej, przejęcie zachodnioeuropejskiego (przeważnie włoskiego) baroku, jaki i ukształtowanie własnej wileńskiej szkoły architektonicznej, tworzy ona jeden z bardziej obrazowych przykładów nowożytnego transferu kultury. Wileński fotograf Kęstutis Stoškus ukazuje w swoich fotografiach jej dwa aspekty: dewastację i odnowę budowli sakralnych. Zainteresowany jest ich głębszym znaczeniem, poetycznymi aspektami tych procesów. Jednocześnie dokumentuje swoimi pracami postępowanie z kulturowym dziedzictwem kraju.

Wystawa nie tylko pokazuje niepowtarzalny klimat Wilna, lecz przede wszystkim zwraca uwagę na potrzebę ochrony i dokumentacji ważnych zabytków architektury wileńskiej.

Fotograf Kęstutis Stoškus - ur. 13.03.1951 w Wilnie, z wykształcenia jest ekonomistą. Od 1985 roku zajmuje się fotografią artystyczną. W krótkim czasie zdobył międzynarodowy rozgłos. Jego prace nie tylko znalazły się na stronach licznych albumów fotograficznych, przewodników turystycznych i katalogów, ale były również wystawiane m.in. w Gdańsku, Marburgu, Lipsku, Kilonii, a także we Francji, na Słowacji, w Chinach i w Meksyku.

Zaprezentowana w Niemczech w latach 2002/03 wystawa fotograficzna oraz towarzysząca jej publikacja są dziełem dwóch wiodących ośrodków badawczych w Niemczech zajmujących się historią Europy Środkowo -Wschodniej: Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas w Lipsku i Herder-Institut w Marburgu. Ekspozycja ta spotkała się z wielkim zainteresowaniem także w polskich kręgach, zatem kuratorzy wystawy, dr Andrea Langer i dr Dietmar Popp, we współpracy z długoletnim partnerem, warszawskim Instytutem Sztuki PAN postanowili udostępnić wystawę i katalog również w polskiej wersji językowej. Dzięki temu historycy sztuki z Litwy, Polski i Niemiec mają możliwość przedstawienia szerszej publiczności szereg zagadnień dotyczących jednej z najciekawszych epok w historii kultury Litwy.

Wystawa oraz towarzyszący jej katalog:

• prezentują w obrazowy i wielowątkowy sposób wileńską architekturę sakralną doby baroku jako jedyny w swoim rodzaju fenomen w historii sztuki i architektury Europy Środkowo-Wschodniej
• ukazują proces asymilacji wiodących nurtów zachodnioeuropejskiego baroku (Włochy, Austria, południowe Niemcy, Czechy) w sztuce wileńskiej
• mówią o wspólnym dziedzictwie kulturowym na Litwie, które po dziś dzień wywołuje zarówno z polskiej jak i litewskiej strony zróżnicowane polityczne i emocjonalne resentymenty (Konstanty Kalinowski, Nordost-Archiv 2002)
• przedstawiają owoce intensywnej pracy naukowej w Polsce i na Litwie ostatnich dwóch dziesięcioleci nad architekturą doby baroku na wschodnich obszarach dawnej Rzeczpospolitej

Muzeum Architektury we Wrocławiu we współpracy z Herder Institut w Marburgu Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas w Lipsku.

www.ma.wroc.pl