Europejskie Dni Dziedzictwa w Ossolineum – „Drogi do wolności” w Muzeum Pana Tadeusza

W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa w Ossolineum Muzeum Pana Tadeusza zaprasza na wydarzenia zatytułowane Drogi do wolności.

We wrześniu 2018 Muzeum Pana Tadeusza zaprasza na organizowane w ramach obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości Europejskie Dni Dziedzictwa w Ossolineum, które obejmują także wydarzenia w Muzeum Pana Tadeusza odbywające się pod hasłem Drogi do wolności. W niedzielę 9 września przygotowaliśmy wyjątkowe spotkanie na wystawie stałej Misja: Polska, podczas którego dr Małgorzata Preisner-Stokłosa opowie o fenomenie Polskiego Państwa Podziemnego i działalności Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK w czasie drugiej wojny światowej, zaś dr Mateusz Palka przybliży dawne audycje Radia Wolna Europa, które w okresie PRL-u umożliwiały zapoznanie się z archiwalnymi wypowiedziami i wspomnieniami działaczy niepodległościowych z okresu międzywojennego, niedopuszczanymi w Polsce do głosu przez cenzurę. Zapraszamy do Muzeum Pana Tadeusza!

Program: 9 września (niedziela), godz. 12.00 –13.00 i 14.00–15.00 Drogi do wolności na wystawie stałej Misja: Polska prowadzenie: dr Małgorzata Preisner-Stokłosa, dr Mateusz Palka,

O spotkaniu: Polskie Państwo Podziemne było fenomenem na skalę europejską. W okupowanej Polsce udało się stworzyć rozbudowaną tajną strukturę, która przejęła funkcje wojskowe i cywilne nieistniejącego państwa, działając w imieniu Prezydenta RP i Rządu na Uchodźstwie. PPP dysponowało własną administracją, z podziałem na departamenty odpowiadające przedwojennym ministerstwom. Funkcjonowały w ramach PPP organizacje polityczne, tajna oświata, sądownictwo oraz prasa. Częścią pionu wojskowego było Biuro Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Do zadań BiP-u należało informowanie polskiego społeczeństwa o działaniach polskich władz na uchodźstwie, dokumentowanie działań okupanta, wydawanie prasy, przedstawiającej prawdziwy obraz sytuacji w Europie oraz walka z propagandą hitlerowską. Dla bezpieczeństwa niektóre wydawnictwa były zaopatrywane w ochronne karty tytułowe, autorzy występowali pod pseudonimami i kryptonimami, często podawano fikcyjne adresy wydawnicze i nieprawdziwe daty wydania.

Tego samego dnia około godziny 12.30 drugą część spotkania poprowadzi dr Mateusz Palka, który przybliży dawne audycje Radia Wolna Europa, które w okresie PRL-u umożliwiały zapoznanie się z archiwalnymi wypowiedziami i wspomnieniami działaczy niepodległościowych z okresu międzywojennego, niedopuszczanymi w Polsce do głosu przez cenzurę.

O spotkaniu: Radio Wolna Europa stanowiło nie tylko rzetelne źródło bieżących informacji o ukrywanych przez reżym wydarzeniach rozgrywających się w Polsce. Umożliwiało także zapoznanie się z archiwalnymi wypowiedziami i wspomnieniami działaczy niepodległościowych z okresu międzywojennego, niedopuszczanych w PRL do głosu przez cenzurę. Na zmodyfikowanym stanowisku „Studio Radia Wolna Europa” można odsłuchać czternaście oryginalnych audycji – wśród nich przywołaną relację z wymarszu I Kadrowej z Oleandrów 6 sierpnia 1914, wspomnienia generała Kazimierza Sosnkowskiego z pobytu z Józefem Piłsudskim w twierdzy magdeburskiej w 1918 roku, słowa generała Józefa Hallera o zaślubinach Polski z morzem w 1920 czy relację generała Henryka Piątkowskiego ze spotkania Józefa Piłsudskiego z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim podczas zamachu majowego 1926 roku.

Oba wystąpienia zostaną powtórzone kolejno o godzinie 14.00 i 14.30. Osoby zainteresowane uczestnictwem w wydarzeniu prosimy o wysyłanie zgłoszeń na adres: zapisy@ossolineum.pl. W treści należy podać preferowany termin i godzinę wydarzenia (12.00–13.00 lub 14.00-15.00). Zapis na każdą z wybranych godzin gwarantuje możliwość wysłuchania obu wykładów (o 12.00 i 12.30 lub 14.00 i 14.30). Jedna osoba może się zapisać tylko na jeden z wybranych terminów (9 września godz. 12.00–13.00 lub 9 września godzina 14.00–15.00).

Prowadzący: Małgorzata Preisner-Stokłosa – doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, współautorka wystawy stałej Misja: Polska poświęconej biografiom Jana Nowaka-Jeziorańskiego i Władysława Bartoszewskiego w Muzeum Pana Tadeusza, kustosz w Gabinetach Świadków Historii ZNiO. Kuratorka i autorka licznych wystaw zawiązanych z kolekcją Władysława i Zofii Bartoszewskich.

Mateusz Palka – doktor nauk humanistycznych z zakresu filozofii i estetyki współczesnej, autor tekstów krytycznych i esejów o sztuce, fotograf, kulturoznawca. Przygotował szereg wystaw poświęconych Władysławowi Bartoszewskiemu i Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu. Członek ZPAF-u. Pracuje w Gabinetach Świadków Historii w Muzeum Pana Tadeusza ZNiO. Stały współpracownik pisma artystycznego „Format”.

*Stanowisko z radiostacją Radia Wolna Europa na wystawie stałej Misja: Polska w Muzeum Pana Tadeusza, fot. Łukasz Giza

*Ulotki Biura Informacji i Propagandy KG AK rozlepiane przez członków Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” Warszawskimi ulicami chodzą szkopy ze… świniami!!!, Kierownictwo Walki Cywilnej, Warszawa, lipiec 1942 z kolekcji Władysława Bartoszewskiego, Gabinety Świadków Historii MPT