Kantata BWV 106 – „Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit”, zwana „Actus Tragicus”.

Co roku 21 marca, w dzień urodzin Johanna Sebastiana Bacha, Zeggerteum organizuje w kościele św. Krzysztofa wydarzenie absolutnie wyjątkowe. Przenosimy się w czasie, do XVIII-wieku, by uczestniczyć w luterańskiej liturgii, na którą licznie przybywali co niedzielę lipscy mieszczanie. Unia pruska Fryderyka Wilhelma III, której wynikiem była reforma liturgiczna i upodobnienie ewangelickiej mszy do nabożeństwa kalwinistycznego, a także powstanie Kościoła Unijnego, zniszczyła wiele ze starokościelnego obrządku, który został zachowany i pielęgnowany przez Marcina Lutra. Dziś ksiądz ewangelicki kojarzy się ze smutną czarną urzędową togą z białymi befkami, podczas gdy Bach komponował swe wybitne dzieła, by miały swój udział w liturgii kolorowej, pełnej barokowej ekstrawagancji, a przede wszystkim mającej swą jasną genezę w rycie mszy przedreformacyjnej, przedtrydenckiej. Warto w tym miejscy wspomnieć, że Śląsk był najdłużej broniącą się prowincją niemiecką przed fryderycjańskimi zmianami, a proboszcz wrocławskiej fary św. Elżbiety, ks. Jan Gotfryd Scheibel, był jednym z głównych inicjatorów powstania Kościoła Staroluterańskiego, odrzucającego wszystkie naleciałości kalwinistyczne, zarówno w doktrynie, jak i liturgii.

Tak więc co roku tego dnia w kościele św. Krzysztofa z zakrystii do ołtarza wyrusza procesja na której końcu idzie duchowny nie w czarnej ponurej materii, ale w złoto-fioletowym ornacie, pod którym ma stułę, cingulum, manipularz i białą kapłańską albę. Wiele modlitw jest zmawianych po łacinie, część po cichu, epistoła i Ewangelia są śpiewane, a całości towarzyszy służba liturgiczna.

Bach nie komponował kantat na niedziele Postu. Jest to jednocześnie utrudnienie, ale także ułatwienie. Z jednej strony nie jesteśmy bowiem zobligowani do wykonywania utworu przeznaczonego na niedzielę poprzedzającą dzień, w którym akurat wypadnie 21 marca; z drugiej zaś strony niemały wysiłek trzeba włożyć w znalezienie kantaty odpowiadającej swym tekstem i muzyką okresowi Postu.

Wydarzenie odbędzie się w ramach European Day of Early Music.

Wykonawcy:

Karolina Brokos – sopran, Szymon Rudzki – tenor, Agata Pawlina – alt, Volodymyr Andrushchak – bas

Arkadiusz Wróblewski, Olga Szęszoł – flety podłużne, Radosław Dembiński, Piotr Młynarczyk – viole da gamba, Szczepan Dembiński – wiolonczela barokowa, Tomasz Niestrój – organy

Bartosz Kokosza – przygotowanie, Tomasz Kmita-Skarsgård – dyrygent