Fobia

Koncepcja: Markus Öhrn, Karol Radziszewski

Reżyseria: Markus Öhrn Scenariusz: Markus Öhrn, Karol Radziszewski Scenografia/Kostiumy: Markus Öhrn, Karol Radziszewski Współpraca scenograficzna i kostiumograficzna: Saskia Hellmann Obrazy: Karol Radziszewski Muzyka: Michał Pepol, Bartek Wąsik Maski: Makode Linde Charakteryzacja: Monika Kaleta

występują: Magdalena Popławska, Ewelina Pankowska, Piotr Polak, Wojciech Kalarus, Jan Sobolewski

Markus Öhrn i Karol Radziszewski przedstawiają brutalną lekcję historii mało znanej. Fobia to spotkanie dwóch odmiennych praktyk artystycznych. Przerysowany, ostry, wręcz kreskówkowy język wizualny Markusa Öhrna i researchersko-dokumentalna praktyka Karola Radziszewskiego, skupiającego się na nieheteronormatywnej, nieopowiedzianej historii Polski. Spektakl w typowy dla Markusa Öhrna sposób zbudowany jest z trzech epizodów. Fag Fightersi, czyli różowa bojówka gejowska z projektu Radziszewskiego, który rozwija od 2007 roku, konfrontują się z członkami rodziny oraz przedstawicielami świata biznesu i sztuki.

Fobia to ironiczna krytyka społeczeństwa. Twórcy przyglądają się zagadnieniu przemocy i stygmatyzującym stereotypom dotyczącym osób LGBTQ+, Fag Fightersi przejmują język nienawiści na własny użytek. Krytyczne spojrzenie twórców na te trzy obszary: rodzinę, biznes i kulturę, jest pretekstem do przyjrzenia się tematowi eksploatacji grup mniejszościowych. Podyktowanej chęcią budowania ich kosztem kapitału symbolicznego, bogacenia się lub wzmacniania autorytetu. Jednym z tematów jest tak zwany pinkwashing, gdy korporacje międzynarodowe, żerując na chorobliwym konsumpcjonizmie, promują swoje marki symulując wsparcie osób LGBTQ+.

Czym jest zatem homofobia? Czy tylko nienawistną przemocą okazywaną wprost, czy może ukrytym aspektem scenariuszy integracyjnych pisanych przez osoby heteronormatywne? Markus Öhrn i Karol Radziszewski fundują nam jazdę rollercoasterem wśród stereotypów, pozornej tolerancji, rzekomej akceptacji i innych naszych, jak najbardziej słusznych przekonań.

Fag Fighters (2007- aktualnie) Fag Fighters to fikcyjna miejska jednostka partyzancka, “pedalski gang” operujący na marginesie mainstreamowego społeczeństwa, oznaczający swoje terytorium graffiti i popełniający akty przemocy, włączając w to przemoc seksualną. Znakiem rozpoznawczym Fag Fighters są różowe kominiarki. Z wideo Fag Fighters: Prolog dowiadujemy się, że kominiarki zostały wykonane przez babcię Karola Radziszewskiego. Polska prawica postrzega społeczność LGBT jako śmiertelne zagrożenie dla porządku społecznego. Radziszewski przechwytuje i wzmacnia stereotypowy konserwatywny dyskurs, przekształcając go w aspołeczną, anarchiczną, subwersywną fantazję. Tworzy także dowody działalności jednostki – graffiti, ślady, amatorskie zdjęcia zrobione przez członków grupy. Granica między dramatem a symulacją jest rozmyta; fikcja wydaje się niepokojąco realistyczna.

Wideo Fag Fighters: Prolog można traktować jako most, który łączy dwie rzeczywistości, które Radziszewski wprowadza do swojej sztuki: rodzinę i gejowską subkulturę. Obydwie te przestrzenie społeczne należą do sfery życia prywatnego artysty, a jednak wydają się być od siebie odległe; są to dwa przeciwstawne bieguny tożsamości Radziszewskiego. Jednakże skrajności niespodziewanie spotykają się w Fag Fighters: Prolog. Wideo przedstawia babcię artysty, która szyje różowe kominiarki na staromodnej maszynie do szycia. Te kominiarki staną się atrybutem Fag Fighters - oddziału gejowskich anarchistów wymyślonych przez Radziszewskiego.

(from the curatorial text by Stach Szablowski / "I Always Wanted" exhibition catalogue published by CCA Ujazdowski Castle in Warsaw, 2007) Markus Öhrn (ur. 1972) szwedzki artysta wizualny i reżyser teatralny, obecnie mieszka i tworzy w miejscowości Stocksbo w Szwecji. Ukończył studia magisterskie na kierunku Sztuki Piękne na Konstfack w Sztokholmie w 2008 roku. Tworzy przede wszystkim w dziedzinach performansu, instalacji wideo i dźwiękowych. Jest także cenionym mentorem dla młodszych artystów i wykłada na różnych uniwersytetach w Europie. W roku 2018 pełnił funkcję profesora gościnnego na Wydziale Teatralnych Studiów Stosowanych w Giessen. Twórczość Markusa Öhrna, w tym jego trylogia składająca się z przedstawień "Contes d’amour" (2010), "We Love Africa and Africa Loves Us" (2012) oraz "Bis zum Tod" (2014), była prezentowana zarówno w Szwecji, jak i na arenie międzynarodowej, na prestiżowych festiwalach, takich jak Theatertreffen, Wiener Festwochen, Festival d'Avignon, Volksbühne-am Rosa-Luxemburg-Platz, Museum of Modern Art, Haus der Kulturen der Welt oraz w Dramaten w Sztokholmie, gdzie w 2022 roku stworzył 12-odcinkowy performans o tytule "The Unknown". Za swoje przedstawienie "3 episodes of life", które miało premierę na festiwalu Wiener Festwochen w 2019 roku, Markus zdobył Nagrodę Nestroya. Ponadto jego spektakle, takie jak "Sonata Widm" (2017) i "3 episodes of family life", były wystawiane w Nowym Teatrze w 2021 roku. Twórczość Markusa Öhrna budzi kontrowersje i intensywne dyskusje na temat granic i możliwości współczesnego teatru.

Karol Radziszewski (ur. 1980) twórca filmów, fotografii, instalacji, autor projektów interdyscyplinarnych. Absolwent Wydziału Malarstwa warszawskiej ASP. Wydawca i redaktor naczelny magazynu "DIK Fagazine". Twórca "Queer Archives Institute". Laureat Paszportu Polityki (2009). Jego prace były pokazywane m.in. w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Współczesnym Wrocław, Muzeum Narodowym w Warszawie, CSW Zamek Ujazdowski, Kunsthalle Wien, New Museum w Nowym Jorku, Whitechapel Gallery w Londynie, VideoBrasil w Sao Paulo, Cobra Museum w Amsterdamie oraz na biennale PERFORMA 13 w Nowym Jorku, 7. Göteborg Biennale, 4. Prague Biennale, New York Photo Festival w Nowym Jorku i 15. Biennale Sztuki Mediów WRO.

Spektakl dla widzów pełnoletnich