Współpraca, uczestnictwo, wolność, demokracja, wartości obywatelskie, niwelowanie podziałów społecznych – wszystkie te tematy nabierają w ostatnim czasie szczególnego znaczenia zarówno w wymiarze lokalnym, jak i globalnym. Właśnie tym wartościom ma być dedykowany Festiwal Miasto Szczęśliwe, którego pierwsza edycja, organizowana przez Teatr Powszechny, wpisuje się w plany warszawskiego Zintegrowanego Programu Rewitalizacji Pragi. Tytułem festiwalu nawiązujemy do głośnej książki Charlesa Montgomery’ego, w której zajmuje się on tym, jak miasto, jego organizacja i infrastruktura, wpływają na jakość i styl życia mieszkańców.

Festiwal Miasto Szczęśliwe to również nowy model dialogu ludzi sztuki i społeczności lokalnej. Inicjatywa wynika z chęci pogłębienia współpracy publicznych instytucji kultury, organizacji pozarządowych oraz rozmaitych grup artystycznych i mieszkańców Pragi. W ramach działalności Teatru stworzony został szeroki program działań artystyczno-obywatelskich, którego realizacja przypadnie na okres od maja do sierpnia 2016 roku. Ważną rolę podczas współpracy będą mieli tacy partnerzy Teatru, jak: Stowarzyszenie Komuna//Warszawa, Stowarzyszenie Pedagogów Teatru LUB/LAB, Fundacja Strefa Wolnosłowa, organizacje działające na ul. Ząbkowskiej i Targowej (Fundacja Nadaye, Koneser, Fundacja XIX Dzielnica Kultury, Stowarzyszenie Hokuspokus, Fundacja Zmiana) oraz duże warszawskie instytucje: Teatr Baj, Sinfonia Varsovia, Goethe Institut i Program 2 Polskiego Radia.

Miasto Szczęśliwe ma charakter międzynarodowy – biorą w nim udział artyści i działacze społeczni nie tylko z warszawskiej Pragi, ale także z Niemiec, Belgii, Francji, Włoch i Austrii. Ponadnarodowe partnerstwo sprzyja wymianie bogatych doświadczeń i wartości obywatelskich, których wspieranie jest niezbędne wobec wyzwań rewitalizacyjnych Warszawy. Ideą jest zatem z jednej strony czerpanie z dorobku zagranicznych instytucji, z drugiej zaś umacnianie z nimi więzi i artystyczno-społeczna kooperacja na wielu polach, która pozwoli rozwiązywać konkretne problemy. Wychodzimy bowiem z założenia, że kultura powiązana ze sprawną edukacją i animacją społeczną, jest jednym z najistotniejszych narzędzi rozwoju demokratycznego społeczeństwa.

Program festiwalu realizowany będzie wokół trzech głównych tematów (rewitalizacja, różnorodność kulturowa, uczestnictwo), każdorazowo konfrontując ze sobą działania artystyczne, społeczne i edukacyjne. Miasto Szczęśliwe nie będzie skupiało się wyłącznie na krytyce sytuacji zastanej, celem jest pozytywna współpraca i promowanie działań na najwyższym poziomie artystycznym, podejmujących jednocześnie istotne tematy społeczno-polityczne. Z kolei na poziomie animacji i aktywizmu obywatelskiego – projekt będzie dowartościowywał inicjatywy włączające szerokie grupy mieszkańców miasta w działania na rzecz wspólnego rozwoju dzielnicy-miasta-kraju. Szczególne znaczenie ma fakt inicjowania projektu w lokalnym obszarze Teatru Powszechnego, na terenie warszawskiej Pragi – dzielnicy z jednej strony dotkniętej dużą ilością problemów rozwojowych, a z drugiej zamieszkiwanej przez zwarte struktury społeczności lokalnej o ogromnym, ale często niedocenianym potencjale.

rewitalizacja Centralnym elementem działań będzie otwarcie na Pradze Ogrodu Powszechnego, wzorem ogrodów społecznościowych powstających w wielu miastach na całym świecie, który ma być nie tylko obszarem promocji działań ekologicznych, ale przede wszystkim miejscem spotkań lokalnej społeczności i agorą, w ramach której powstawać mogą oddolne inicjatywy (społeczne, kulturalne i mikroprzedsiębiorcze). W ramach pierwszych działań inicjujących aktywność ogrodu, odbędą się debaty wokół tematów odpowiedzialności lokalnych społeczności za miasta, w których żyją oraz możliwych nowych form demokracji bezpośredniej (działania te będą miały także charakter interwencji artystycznych: Some use for your broken clay pots Christophe’a Meierhansa), a ekologiczny aspekt ogrodu promowany będzie poprzez działania muzyczne (koncerty i warsztaty) m.in. Wiedeńskiej Orkiestry Warzywnej. Zaprezentowany też zostanie spektakl Klęski w dziejach miasta w reż. Weroniki Szczawińskiej z Teatru im. Bogusławskiego w Kaliszu. Jako imprezy towarzyszące zrealizowane będą debaty i wykłady - m.in. dr Małgorzata Grygielewicz z Uniwersytetu w Poitiers wygłosi wykład o historii ogrodu jako alternatywnej agorze, a Joanna Erbel (Fundacja Blisko) zrealizuje dwie debaty poświęcone zieleni miejskiej.

różnorodność kulturowa i migracje Część programu zbudowana wokół najgorętszego i kontrowersyjnego tematu w debacie publicznej. Prezentacje artystyczne skupione zostaną wokół dwóch spektakli Maxim Gorki Theater z Berlina – sceny, która w ostatnich latach koncentrowała się na prezentacji problemów i wyzwań, jakie niesie ze sobą funkcjonowanie wielokulturowego społeczeństwa niemieckiego w XXI wieku. Teatr zaprezentuje Common Ground w reż. Yael Ronen i In unserem Namen w reż. Sebastiana Nüblinga. Prezentacje te wpisywać się będą także w rocznicę podpisania między stolicami Niemiec i Polski umowy o współpracy, a dla obu scen będą pierwszym etapem przygotowywanego od dłuższego czasu planu współpracy. Część społeczna tej odsłony programowej skupiona będzie wokół działań prowadzonych w ramach projektu ATLAS, współprowadzonego przez Strefę WolnoSłową. Jest to paneuropejski program artystyczny skupiony na kwestii włączania uchodźców w wybranych miastach Europy w działania społeczne. W ramach projektu zaprezentowane zostaną działania warsztatowe i spektakle m.in. z Włoch, Francji i Belgii.

uczestnictwo i spójność społeczna Ważnym wydarzeniem w tym okresie będzie Otwarta Ząbkowska, czyli kontynuacja i rozwinięcie projektu koordynowanego przez Teatr Powszechny w 2015 roku we współpracy z praskimi organizacjami. W formule wakacyjnego i dostępnego dla wszystkich festiwalu dzielnicy, ta część programu skupi się na budowaniu przy udziale zaproszonych artystów i mieszkańców Pragi poczucia dumy i przynależności do społeczności lokalnej, a także wspieraniu prorozwojowej aktywności społecznej. W realizację poszczególnych punktów programu zaangażowały się stowarzyszenia działające wokół ulicy Ząbkowskiej. Nowością będzie pula środków przeznaczonych na mikrogranty („projekty podwórkowe”). W działania społeczne wpisane zostaną też dwa projekty artystyczne realizowane w kontekście dzielnicy i jej mieszkańców przez zaproszonych do współpracy artystów – Agnieszkę Błońską i Wojciecha Blecharza, zainteresowanych projektami w przestrzeni miejskiej, powstającymi we współpracy z mieszkańcami. Agnieszka Błońska zrealizuje spektakl społecznościowy, dla którego punktem wyjścia będą wywiady z mieszkańcami Pragi na temat codziennych strachów i lęków. Wojciech Blecharz zrealizuje PARK-OPERĘ, czyli napisaną specjalnie na potrzeby festiwalu operę, której akcja w całości będzie się rozgrywać w Parku Skaryszewskim. Z kolei Komuna//Warszawa przygotuje projekt dedykowany ulicy Lubelskiej, zatytułowany Szczęście na Pradze. We współpracy z Programem II Polskiego Radia Teatr zrealizuje dwa słuchowiska na żywo – Chamowo Mirona Białoszewskiego w reż. Pawła Łysaka i przeznaczoną dla dzieci i młodzieży Kotkę Brygidy Joanny Rudniańskiej. Stowarzyszenie Pedagogów LUB/LAB zrealizuje z mieszkańcami cykl warsztatów i pokazów w ramach Najmniejszego Teatru Świata, powołującego mini-teatry w pudełkach, które każdy będzie