Rafał Malczewski i mit Zakopanego

Wystawa malarstwa

Rafała Malczewskiego

Wernisaż: 16 listopada (czwartek) 2006 r., godz. 18.00

Wystawa zatytułowana Rafał Malczewski i mit Zakopanego to podróż do Zakopanego czterech pierwszych dekad XX wieku. Rafał Malczewski (1892–1965), syn Jacka, przyjaciel Witkacego, Stryjeńskich, Iwaszkiewiczów, Rytardów, Michała Choromańskiego oraz wielu innych wybitnych artystów i intelektualistów, przez ostatnie półwiecze pozostawał w cieniu swoich przyjaciół. Malarz, pisarz, reporter, komentator-ironista, satyryk, projektant (dziś powiedzielibyśmy designer) był kronikarzem zimowej i letniej stolicy Polski, w którego życiu wszystkie te dziedziny splotły się tak ściśle, iż trudno z dzisiejszej perspektywy oddzielić fakty od zmyśleń, a interpretację od historycznej relacji. Ta niepewność towarzyszyć będzie nieustannie spotkaniu z jego dziełem, bogatym i zróżnicowanym, ale jakże niejednoznacznym i trudnym do interpretacji.

Syn Jacka Malczewskiego od najmłodszych lat pozostawał w kręgu sztuki. Studiował filozofię i geologię w Wiedniu (1910–1914), ale właściwe nauki przekazał mu ojciec, z którym od pierwszych chwil swej świadomości – współtworzył, malował, rysował i inscenizował. Otrzymał najlepsze malarskie wykształcenie, jakie można było uzyskać w owym czasie, od jednego z najwybitniejszych profesorów krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W dialogu malarskim z Jackiem wykształcił własny, niepowtarzalny styl, łączący elementy ekspresjonizmu i metafizycznego pejzażu oraz wpływy Hodlera i Egona Schiele z artystycznym klimatem Zakopanego. To tylko jedna sfera działalności bohatera wystawy, który był ponadto alpinistą, znanym taternikiem, doskonałym narciarzem, ratownikiem TOPR, popularyzował sport w nowym stylu: szalony, pełen ryzyka i uroku.

Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie jest trzecią po Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem odsłoną pokazu i choć czerpie z idei dwóch wcześniejszych prezentacji, jest pod każdym względem nową aranżacją. Ekspozycja składa się z trzech części, otwiera ją panorama Zakopanego okresu międzywojnia, miejsca spotkań polskiej elity, z której powędrować można albo w głąb historii do czasów dialogu malarzy: Jacka- ojca i Rafała-syna (część druga), albo przenieść się do świata malarstwa Rafała (część trzecia), jednego z najbardziej znanych w świecie w okresie międzywojennym polskich artystów.

Dorota Folga Januszewska

Bilety: normalny 10 zł, ulgowy 7 zł