Fin de Siecle w Krakowie

Od końca wieku do końca wieku

Prezentacje sztuki ostatniego stulecia, które dadzą przegląd grafiki i rzemiosła Krakowa od końca XIX w do roku 1939, dopełnione kolekcją z Galerii Sztuki Polskiej XX wieku.

Wystawa ma wprowadzić widza w atmosferę Krakowa przełomu XIX i XX wieku. Była to epoka artystycznej cyganerii, czasy hulaszczych zabaw w kabaretach i kawiarniach, gdzie królował Stanisław Przybyszewski z żoną Dagny i grupą przyjaciół z tygodnika Życie, czasy eksperymentów z poddaną działaniu rozmaitych używek wyobraźnią, czasy egzaltowanych uczuć oraz pierwszych penetracji psychologicznych podświadomości, czasy próby sprzeciwu wobec mieszczaństwa, zwanego wówczas śmiało kołtunerią.

Trzon wystawy tworzy kolekcja polskiego plakatu secesyjnego, dotychczas nigdy nie pokazywana w Polsce w całości. Ma ona nie tylko wielką wartość artystyczną, ale również historyczno - dokumentalną. Okres Młodej Polski to złote lata w historii Krakowa. Tworzyli tutaj najwybitniejsi artyści, działało różnorodne i bardzo bogate środowisko artystyczne związane z Akademią Sztuk Pięknych. Plakaty projektowali między innymi: Wyspiański, Mehoffer, Weiss, Axentowicz, Czajkowski i wielu innych. Warta uwagi jest nie tylko jakość artystyczna plakatów, ale także ich tematyka. W tym prowincjonalnym, galicyjskim mieście odbywały się nieustannie wystawy, działały teatry, wychodziło sześć czasopism poświęconych sztuce, organizowano bale artystyczne i charytatywne, otwarto pierwsze kina. Wiele takich wydarzeń zostało zarejestrowanych właśnie na plakatach.

Na wystawie pokażemy również wybrane obiekty z kolekcji tkanin i rzemiosła artystycznego, będące – podobnie jak plakaty – własnością Muzeum Narodowego w Krakowie. Oglądać będzie można nie tylko wizytowe i domowe suknie, ale także rzadko eksponowaną bieliznę damską z tamtego okresu i drobne akcesoria stroju. Kilimy i makaty pomogą przybliżyć wygląd ówczesnych wnętrz. Wśród nich znajdują się bardzo cenne hafty: roleta okienna i makata z herbami Rusi i Podola, obie wykonane w Krakowie około 1900 roku. Secesyjne meble zazwyczaj cieszą się dużym zainteresowaniem zwiedzających, a piękno secesyjnego szkła, ceramiki i wyrobów złotniczych urzeka nieustannie od lat sześćdziesiątych XX wieku. Rarytasy z kolekcji rzemiosła to: Parasol do sztalugi, własność Kazimierza Sichulskiego lub Karola Frycza, i Zielnik Janiny Sokołowskiej z Przemyśla.

Druki ulotne z kabaretu Zielony Balonik, grafiki z Teki Melpomeny związane tematycznie z teatrem krakowskim, karykatury oraz obrazy olejne wprowadzają w świat artystycznej bohemy Krakowa. Na wystawie znajdą się też przykłady doskonałej rzeźby takich twórców, jak Konstanty Laszczka i Ludwik Puget. Ciekawostką są litografowane kalendarze, projektowane przez znakomitych grafików, między innymi przez Witolda Wojtkiewicza i Henryka Szczyglińskiego, także po raz pierwszy prezentowane publiczności.

Kurator: Magdalena Czubińska