MEMORIAE DONATORUM

WYSTAWA NUMIZMATYCZNA

Wystawa Memoriae donatorum dedykowana jest tym wszystkim, których ofiarność doprowadziła do powstania zbioru Gabinetu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Krakowie w jego obecnym kształcie. Zawiera on prawie kompletny zestaw monet, medali i banknotów polskich i z Polską związanych, reprezentatywną i ciekawą kolekcję monet antycznych oraz dość liczną grupą numizmatów z całego niemal świata. Wśród darów są wielkie fundamentalne kolekcje Czapskiego, Zakrzewskiego, Halamy, Biesiadeckiego i innych. Za nie mniej cenne należy uznać pojedyncze przekazy, gdyż w każdym z nich kryje się wielkoduszność ofiarodawcy. Niejednokrotnie zresztą takie dary zawierały obiekty najwyższej klasy. Sto lat temu, w 1903 roku, rodzina Czapskich ofiarowała Narodowi zbiory Emeryka Hutten-Czapskiego, wraz z budynkiem. Obok innych zabytków dar obejmował przede wszystkim ponad 11 tysięcy numizmatów. Znakomita i dzięki publikacjom znana w świecie kolekcja numizmatyczna E. Hutten-Czapskiego określiła rangę Gabinetu Numizmatycznego Muzeum Narodowego w Krakowie. W rezultacie Gabinet stał się jedną z najbardziej znanych i cenionych placówek tego typu. Przykład Czapskich zainspirował licznych naśladowców, którzy jeszcze w tym samym roku zaczęli spieszyć z kolejnymi donacjami (jednym z pierwszych był Wiktor Wittyg). Dary napływają do Muzeum po dziś. Spośród najnowszych dość wspomnieć przekazywane etapami kolekcje Lecha Kokocińskiego (głównie monety antyczne, sporo książek) i Mirosława Kruszyńskiego (monety współczesne kolejnych krajów świata w zestawach obejmujących wszystkie nominały). Z ofiar pochodzi również fragment sensacyjnego, odkrytego w ostatnich latach skarbu krakowskiego z 1. połowy XIII wieku. Na osiem posiadanych monet siedem to dary (WCN, J. Budyn, S. Suchodolski, anonim) Kolekcjonerstwo numizmatyczne od wieków rozwija się w dwóch nurtach: instytucjonalnym i prywatnym – dzięki zbieraczom pasjonatom. Większość zbiorów muzealnych powstała drogą darów lub zakupów kolekcji prywatnych. Za każdym zbiorem stoi rzetelny wysiłek numizmatyka zabiegającego o zdobycie każdego obiektu i poznającego go na ogół niezmiernie szczegółowo. Temu wysiłkowi, energii, sercu i wielkodusznej ofiarności chcemy oddać hołd prezentowaną wystawą. Przygotowana przez Muzeum Narodowe w Krakowie wystawa - oparta na darach - w pełni ilustruje dzieje polskiego mennictwa od jego początków po rok 1795. W mniejszym wymiarze zaprezentowane zostaną monety antyczne – od Grecji po Bizancjum. Obok walorów poznawczych i edukacyjnych zaletą wystawy jest atrakcyjność ukazywanych obiektów - rzadkich, czasami nawet unikalnych. Na wystawie pokazaną zostaną takie rarytasy jak unikatowy solid Juliana Apostaty, denar Bogusława Chrobrego typu Gnezdun civitas, floren Władysława Łokietka, studukatówka Zygmunta III Wazy, wspaniałe siedemnastowieczne medale Samuela Amona, Sebastiana Dadlera czy Jana Hoehna.

Wystawie towarzyszy katalog wydany przez Muzeum Narodowe w Krakowie. Kuratorzy wystawy: Bogumiła Haczewska, Jarosław Bodzek. Aranżacja plastyczna wystawy: Ewa Morzyniec