Tajemnice Góry Św. Wawrzyńca

Wykopaliska archeologiczne w Kałdusie

Przez ostatnie kilka lat w Kałdusie - małej miejscowości pod Chełmem na Pomorzu Nadwiślańskim trwały intensywne badania archeologiczne prowadzone przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Kałdus znany był nielicznej grupie miłośników archeologii. Jednak spektakularne odkrycie spowodowało, że o wykopaliskach w Kałdusie zaczęły informować media ogólnopolskie. Na czym polega niezwykłość tego odkrycia? W ciągu ostatnich kilku lat odkrywano tam sukcesywnie pozostałości imponującego, wczesnośredniowiecznego ośrodka osadniczego z X-XIII wieku. Pełnił on znaczącą rolę w strukturach państwa wczesnopiastowskiego. Odkrycia archeologiczne (m.in. bogato wyposażone groby komorowe zawierające pochówki osób o koneksjach skandynawskich – wikingów; pozostałości dużej bazyliki wczesnoromańskiej czy skarb srebrnych monet i ozdób) stawia obecnie Kałdus w rzędzie najważniejszych miejsc tego typu w Europie.

Wystawa Tajemnice Góry św. Wawrzyńca. Wykopaliska archeologiczne w Kałdusie jest przedsięwzięciem zaskakującym ze względu na sposób przedstawienia zarówno samych badań, jak i zabytków.

Całość ekspozycji zamknięta jest w obrębie platformy, przypominającej nieco scenę teatralną, której centralnym punktem jest zrekonstruowana komora grobowa wikinga z kopiami bezcennych zabytków z 1 poł. XI wieku – luksusowymi naczyniami i ozdobami. Drugim, obok komory, najistotniejszym punktem sceny jest makieta będąca symulacyjną prezentacją ośrodka z okresu panowania Bolesława Chrobrego i jego następców. Tłem dla wszystkich obiektów znajdujących się na platformie jest fotograficzna panorama Kałdusa wraz z Górą św. Wawrzyńca na pierwszym planie. Sama tytułowa tajemnica schowana jest za platformą, a stanowią ją najważniejsze zabytki wykopane przez archeologów w trakcie badań.

Ekspozycja zawiera ok. 1200 obiektów, od przedmiotów codziennego użytku, po biżuterię. Warto wspomnieć o maleńkiej figurce z brązu modlącej się kobiety, tzw. Orantce czy zapince tarczowatej z symbolem krzyża.